
فانتوم (Fantom) به عنوان یک پلتفرم غیرمتمرکز شناخته شده برای توسعه داراییهای دیجیتال و قراردادهای هوشمند، راهکارهایی سادهتر از اتریوم و سایر بلاکچینها برای این منظور ارائه میدهد. اما یکی از سوالات اساسی این است که امنیت بلاکچین فانتوم چگونه تامین میشود؟ آیا این بلاکچین از امنیت کافی برخوردار است؟ در این مقاله، به بررسی جامع امنیت این شبکه و زیرساختهای آن خواهیم پرداخت تا درک بهتری از سطح امنیت آن داشته باشید.
مزیت فانتوم نسبت به سایر بلاکچینها
پیش از بررسی امنیت بلاکچین فانتوم باید بگوییم که این شبکه شبکه با هدف بهبود مقیاسپذیری ایجاد شده است. این شبکه از فناوری گراف هدایت شده غیر مدور (DAG) استفاده میکند و با بهکارگیری مکانیزم اجماع Lachesis، مقیاسپذیری بالایی را برای کاربران خود فراهم کرده است.
علاوه بر شاخص تراکنش بر ثانیه (TPS)، فانتوم به شاخص زمان نهایی شدن تراکنش (TTF) نیز توجه زیادی دارد. پس از موفقیت فانتوم در این زمینه، سایر بلاکچینها نیز به اهمیت TTF پی برده و بر آن تمرکز کردهاند. در مجموع، میتوان گفت که یکی از مزایای فانتوم نسبت به رقبا، پایین بودن بسیار شاخص TTF آن است.
بررسی امنیت بلاکچین فانتوم
معماری امنیت بلاکچین فانتوم به طور عمده بر پایه الگوریتم اجماع Lachesis استوار است که هدف آن حل چالشهای همیشگی بلاکچین شامل تمرکززدایی، امنیت و مقیاسپذیری است. این سه ویژگی که به عنوان «سهگانه بلاکچین» شناخته میشوند، اغلب در تضاد با یکدیگر قرار دارند.
پلتفرم فانتوم که از شبکه اپرا (Opera) بهره میبرد، در زمینه سرعت و مقیاسپذیری عملکرد خوبی دارد. امنیت فانتوم به لایههای مختلفی متکی است که مهمترین آنها مکانیزم تحمل خطای بیزانسی نامتقارن (aBFT) است.
این مکانیزم اجماع بهگونهای طراحی شده است که حتی در صورت بروز مشکلاتی مانند خرابی اعتبارسنجها یا تخلفات بازیگران مخرب، توانایی تایید تراکنشها حفظ میشود. در این فرآیند، اعتبارسنجها اطلاعات رمزنگاری شده را رد و بدل میکنند تا از صحت تراکنشها و بلاکها اطمینان حاصل شود. برخلاف شبکههای سنتی که به اثبات کار (PoW) یا اثبات سهام (PoS) تکیه دارند، aBFT امنیت را از طریق یک فرآیند رایگیری پیچیده تضمین میکند.
نقش فناوری گراف جهتدار نامدور (DAG) در امنیت بلاکچین فانتوم
فناوری گراف جهتدار نامدور (DAG) یکی دیگر از اجزای اساسی معماری فانتوم است. بر خلاف بلاکچینهای سنتی که از زنجیرههای خطی برای تراکنشها استفاده میکنند، DAG امکان پردازش همزمان تراکنشها را فراهم میآورد. این ویژگی موجب بهبود چشمگیر مقیاسپذیری و سرعت تراکنشها در شبکه فانتوم میشود و به تقویت امنیت بلاکچین فانتوم کمک میکند:
- سرعت بالاتر در تراکنشها: تراکنشها در فانتوم به طور قابل توجهی سریعتر از بلاکچینهای مبتنی بر PoW یا PoS پردازش میشوند که این موضوع ریسک تغییرات در تراکنشها را به خاطر سرعت بالای نهایی شدن کاهش میدهد.
- نهاییسازی قطعی: برخلاف بسیاری از شبکههای دیگر که تراکنشها را به طور احتمالی نهایی میکنند، فانتوم تراکنشها را به صورت قطعی تایید میکند، به طوری که پس از نهایی شدن، قابل برگشت نیستند.
- کاهش آسیبپذیری در برابر حملات: ساختار DAG بهگونهای است که تغییر تاریخچه تراکنشها را برای مهاجمان بسیار دشوار میکند. چون تراکنشها وابسته به بلاکهای قبلی نیستند، تغییر یک بلاک تاثیر محدودی بر کل شبکه خواهد داشت.
امنیت قراردادهای هوشمند فانتوم
قراردادهای هوشمند اساس فناوری بلاکچین را تشکیل میدهند و امکان توسعه برنامههای غیرمتمرکز را فراهم میکنند. با این حال، هرگونه آسیبپذیری در این قراردادها میتواند به هک شدن سیستم و از دست رفتن داراییهای کاربران منجر شود. برای اطمینان از امنیت بلاکچین فانتوم و قراردادهای هوشمند از مجموعهای از ابزارهای امنیتی استفاده میکند:
زبان برنامهنویسی سالیدیتی
فانتوم برای توسعه قراردادهای هوشمند از زبان سالیدیتی (Solidity) بهره میبرد که به دلیل ویژگیهای امنیتی قوی و جامعه توسعهدهندگان فعال، امکان شناسایی و رفع سریع آسیبپذیریهای احتمالی را فراهم میآورد.
سیستم Watchdog
این شبکه از ابزارهای امنیتی مختلفی استفاده میکند تا امنیت قراردادهای هوشمند را قبل از استقرار آنها بررسی کند. یکی از این ابزارها سیستم خودکار ارزیابی Watchdog است که کدهای قرارداد را به دستورالعملهای ماشین مجازی تبدیل کرده و صحت و امنیت آنها را بررسی میکند. این سیستم بهصورت منظم کدها را تجزیه و تحلیل کرده و در صورت عدم وجود مشکل، اجازه اجرای آنها را میدهد. علاوه بر این، هشدارهایی در مورد آسیبپذیریهای احتمالی به تیم توسعه ارسال میشود.
اسکنر و سپر امنیتی De.Fi
برای افزایش امنیت برنامههای غیرمتمرکز مالی، فانتوم از ابزارهای شرکت De.Fi استفاده میکند. این ابزارها شامل یک اسکنر خودکار برای ارزیابی قراردادها و یک سپر امنیتی برای تحلیل والتهای کاربران است.
راهکارهای فانتوم برای افزایش امنیت شبکه
فانتوم علاوه بر بهرهگیری از فناوریها و ابزارهای پیشرفته، برنامههای دیگری را نیز برای ارتقای امنیت بلاکچین فانتوم بهکار میگیرد که به شرح زیر است:
- آزمونهای امنیتی: فانتوم به طور منظم توسط شرکتهای مستقل تحت بازرسی امنیتی قرار میگیرد تا هرگونه آسیبپذیری در پروتکل اصلی و قراردادهای هوشمند شناسایی و برطرف شود.
- پاداش باگ بانتی: فانتوم با ارائه پاداش به کسانی که آسیبپذیریهای امنیتی را کشف و گزارش میدهند، از جامعه هکرهای کلاه سفید برای شناسایی و جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی حمایت میکند.
- کدگذاری امن: برای کاهش خطر آسیبپذیریها، فانتوم روشهای کدنویسی امن و جدیدترین شیوهها را برای توسعه قراردادهای هوشمند ترویج میکند.
- توسعه مداوم: تیم فانتوم با تحقیق و توسعه مستمر و همکاری با سازمانهای مختلف، به طور مداوم در تلاش است تا امنیت شبکه فانتوم را بهبود بخشد.
- کیف پول گروهی Fantom Safe: فانتوم سیف یک کیف پول متنباز و بلاکچینی است که برای تعامل با قراردادهای هوشمند طراحی شده و از رویکرد چند امضایی برای افزایش امنیت استفاده میکند. این کیف پول با کیف پولهای معمولی مانند تراست ولت تفاوت دارد زیرا کنترل کلید خصوصی در آن به جای یک نفر، بین چندین نفر تقسیم میشود. برای تضمین امنیت موجودی، صاحبان صندوق باید تعداد حداقل افراد مورد نیاز برای تایید هر تراکنش را قبل از اجرا مشخص کنند. بنابراین، تا زمانی که تعداد تاییدهای لازم برای تراکنش به حد نصاب نرسد، تراکنش تکمیل نمیشود.
جمعبندی
بلاکچین فانتوم به عنوان یک پلتفرم غیرمتمرکز و پیشرفته، امنیت را در اولویت خود قرار داده است. استفاده از الگوریتم اجماع تحمل خطای بیزانسی غیرهمزمان (aBFT) و مکانیزم اجماع Lachesis، توانسته است مقیاسپذیری، سرعت و امنیت بلاکچین فانتوم را به طور همزمان ارائه دهد. فناوری گراف جهتدار نامدور (DAG) نیز به فانتوم کمک میکند تا تراکنشها به صورت سریع و ایمن پردازش شوند.
در کنار اینها، فانتوم ابزارهایی نظیر زبان سالیدیتی برای برنامهنویسی قراردادهای هوشمند، سیستم ارزیابی Watchdog و اسکنرهای امنیتی De.Fi را بهکار میبرد تا از وقوع آسیبپذیریهای امنیتی جلوگیری کند. همچنین، این شبکه به طور مستمر قراردادها و سیستمها را مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد تا تهدیدات احتمالی شناسایی و برطرف شوند. به این ترتیب، فانتوم یک انتخاب قابل اعتماد برای توسعه برنامههای غیرمتمرکز و استفاده از قراردادهای هوشمند است.