قانون اول نیوتون که در مدرسه یاد گرفتیم، به ما میگفت وقتی جسمی ساکن است تمایل دارد که همچنان ساکن بماند و اجسام متحرک هم دلشان میخواهد که با سرعت ثابتی روی یک خط صاف حرکت کنند. جالب است بدانید که اگر این قانون در زندگی روزمره ما (درست مثل انتگرال) کاربرد نداشت، در بازار رمزارزها کاربرد دارد! به اینصورت که اگر در یک فریم زمانی مشخص، روند نمودار خنثی باشد، بازار تمایل دارد که همچنان همان روند را پیش بگیرد و اگر روند نمودار صعودی باشد با همان سرعت و شیب به راه خودش ادامه میدهد؛ مگر اینکه اتفاق تکاندهندهای بیفتد. ما به این اتفاق تکاندهنده، بریک اوت یا شکست میگوییم.
بریک اوت در ارز دیجیتال چیست؟
اگر بخواهیم تعریف کاملتری از بریک اوت داشته باشیم، باید بگوییم که بریک اوت زمانی خودش را نشان میدهد که نمودار ارز دیجیتال از سد حمایتی یا مقاومتی پیشرو عبور میکند. فرض ما این است که شما رسم کردن خط روند را بلدید، در اینصورت این را بدانید که به شکست خط روند هم بریک اوت میگوییم.
حالا بریک اوت چطور اتفاق میافتد؟
زمانی که قیمت در یک محدوده مقاومتی یا حمایتی گیر افتاده است و همزمان حجم معاملات (خرید یا فروش) بالاتر میرود، نمودار بالاخره موفق میشود سطوح حمایت یا مقاومت قبلی را بشکند و وارد ناحیه جدیدی شود. توجه داشته باشید که هرچه حجم این معاملات بیشتر باشد اعتبار شکست هم بیشتر میشود.
حالا برای اینکه ملموستر متوجه موضوع شوید که بریک اوت چیست، بیایید چند نمونه از نمودارهای بیتکوین را در تایمفریمهای مختلف بررسی کنیم.
بررسی انواع بریک اوت روی نمودار
بریک اوت ها بهطور کلی به دو دسته تقسیم میشوند:
- بریک اوت ادامهدهنده
- بریک اوت برگشتی یا Reversal
در ادامه هرکدام از این دستهها را روی نمودار چک میکنیم.
بریک اوت ادامهدهنده
بریک اوت ادامهدهنده زمانی اتفاق میافتد که نمودار بعد از یک تثبیت قیمت ادامهدار (Consolidation) تصمیم میگیرد که روند قبلی را مجدداً در پیش بگیرد. مثلاً نمودار زیر را از سایت تریدینگویو در نظر بگیرید، در مستطیل سمت چپی که علامت زدیم میبینیم که نمودار روندی صعودی دارد، بعدازآن وارد رنج میشویم و در نقطهای که بهشکل دایره علامت زدیم؛ بالاخره نمودار موفق میشود که سطح مقاومتی را بشکند و روند صعودیِ قبلی خودش را ادامه دهد. شکست ادامهدار به همین شکل که دیدید اتفاق میافتد.
بریک اوت برگشتی
در بریک اوت برگشتی بعد از ثابت شدن قیمت، نمودار وارد کانال متفاوتی میشود، مثلاً اگر قبلاً صعودی بوده بعد از نقطه شکست وارد کانال نزولی میشود و بالعکس. به عکس زیر نگاه کنید.
همانطوری که در مستطیل سمت چپی میبینید، روند نمودار در ابتدا صعودی است، بعدازآن برای یک مدتی وارد فاز خنثی میشویم و در نقطه شکست، تریدرها تصمیم میگیرند تا پوزیشن فروش بگیرند. دقیقاً به این دلیل است که نمودار میریزد؛ پس همانطور که دیدید روند صعودی تغییر جهت داد و وارد کانال نزولی شد.
بهغیراز این دو مورد که توضیح دادیم، یک نوع بریک اوت دیگر هم داریم که به آن فیک اوت میگویند؛ ازآنجایی که فیک اوت رسماً شکست محسوب نمیشود، آن را جز انواع بریک اوت نیاوردیم، پس در ادامه جداگانه آن را بررسی میکنیم.
بریک اوت فیک یا فیک اوت چیست؟
بریک اوت فیک زمانی اتفاق میافتد که نمودار، سطح مقاومت، حمایت یا خط روند را میشکند اما قدرت لازم را برای ادامه دادن ندارد. به نمودار زیر نگاه کنید.
در ناحیهای که علامت زدیم، خط مقاومت برای لحظاتی شکسته شده اما در ادامه نمودار نتوانسته کندلهای قدرتمندی بزند و مجدد به سطح قبلی برگشته است.
ما در بازار کریپتو از این تغییر جهتهای گولزننده زیاد داریم، پس شما هنگامی که قصد دارید وارد بازار شوید باید حتماً از فیک نبودن بریک اوت مطمئن شوید. حالا جلوتر میگوییم که چطور میتوانید فیک اوت ها را شناسایی کنید، فقط اول بیایید ببینیم که استراتژی تریدرها در هنگام مواجهه با شکست چگونه است.
استراتژی بریک اوت برای ترید کردن
تریدرها در موقع شکسته شدن خط روند دوتا استراتژی مختلف را در پیش میگیرند:
یکی استراتژی محتاطانه و دیگری استراتژی ضربتی.
برای شروع، اول سراغ استراتژی محتاطانه میرویم. در روش محتاطانه، تریدر صبر میکند تا نمودار با یک پولبک به سطح شکست برگردد و بعد وارد بازار میشود. اگر نمیدانید پولبک چیست و فرقش را با بریک اوت نمیدانید، اول پاراگراف بعدی را بخوانید تا بتوانیم روی نمودار هم استراتژی محتاطانه را بررسی کنیم.
پولبک دیگر چیست و چه فرقی با بریک اوت دارد؟
پولبک درواقع همان اصلاح قیمت است؛ زمانی که نمودارِ ما برخلاف روندی که در پیش گرفته برای مدت کوتاهی ریزش دارد، پولبک اتفاق میافتد. حالا فرق پولبک با بریک اوت این است که پولبک، خط روند یا هر سطح دیگری را نمیشکند و صرفاً بین مقاومت و حمایت نوسان دارد؛ اما شکست از سقف یا کف قبلی عبور کرده است.
خب حالا برگردیم سر بحث خودمان، نمودار زیر را نگاه کنید تا متوجه شویم که چه زمانی با یک استراتژی محتاطانه میتوانیم وارد بازار شویم.
در نمودار بالا همانطوری که میبینید، قیمت بعد از اینکه مقاومت را میشکند مجدداً با یک پولبک به سطح قبلی خودش برمیگردد، اگر شما تریدر محتاطی باشید باید در این لحظه وارد بازار شوید. اما در استراتژی ضربتی قضیه به چه صورت است؟
در این استراتژی تریدرها عجولانهتر رفتار میکنند و بهمحض اینکه شکست را دیدند پوزیشن خرید یا فروش میگیرند. بیایید همان نمودار قبلی را دوباره در نظر بگیریم:
اگر شما تریدر ضربتی باشید در نقطهای که علامت زدیم (حتی شاید زودتر) وارد بازار میشوید و دیگر برای اصلاح قیمت صبر نمیکنید. البته بهتر است در نظر داشته باشید که استراتژی ضربتی ریسک این را دارد که روند نمودار بعد از پولبک آنطور که ما میخواهیم پیش نرود و وضعیت ناامیدکنندهای پیش بیاید.
خب اگر یادتان باشد در بالا از بریک اوت فیک یا فیک اوت صحبت کردیم و گفتیم که در هنگام معامله باید حواسمان به این موضوع باشد، حالا سوال اینجاست که چطور فیک اوت ها را شناسایی کنیم؟
گول فیک اوت را نخورید!
برای اینکه اسیر و گرفتار فیک اوت نشوید و خدایی نکرده پولهایتان به باد نرود، بهتر است برای خروج یا ورود به بازار سریع تصمیم نگیرید. برای اینکه بتوانید شکست را در نمودار ارزهای دیجیتال تایید کنید باید 3 فاکتور مهم را در نظر بگیرید:
- منتظر بمانید تا نمودار چندتا کندل درستوحسابی بزند و بازار روند خودش را پیدا کند. در این مورد باید الگوهای کندل استیکی را خوب بلد باشید، چراکه اگر کندلشناس خوبی باشید خیلی راحت میتوانید کندلهای تاییدکننده را شناسایی کنید. ما در بلاگ اکسکوینو یک مطلب جامع در مورد کندلشناسی داریم، پیشنهاد میکنم که نگاهی به آن بیندازید.
- حواستان به حجم معاملات باشد، چون تنها زمانی میتوانید حدس بزنید که شکست کاملاً واقعی است که حجم زیادی پول جابهجا شده باشد؛ در غیر اینصورت احتمالاً فیک اوت اتفاق افتاده است.
- حتماً از اندیکاتورهای مختلف برای تعیین روند جدید استفاده کنید، اندیکاتورهای RSI و مومنتوم در اینطور وقتها خیلی بهدردتان میخورد.
در صورت رعایت سه اصل بالا میتوانید با ریسک کمتری معاملات خودتان را شروع کنید، پس حواستان خوب به این سه مورد باشد.
در آخر برای جمعبندی مطلب اگر موافق باشید برویم ببینیم که استراتژی بریک اوت چه معایبی میتواند برای ما داشته باشد و آیا میتوانیم در معاملههایمان به آن تکیه کنیم یا نه.
استراتژی بریک اوت صددرصد جواب میدهد؟
اگر بخواهیم خیلی سرراست جواب این سوال را بدهیم: نه! همانطور که گفتیم کارایی و بازدهی این استراتژی زمانی مشخص میشود که شما بتوانید شکستها را درست و دقیق شناسایی کنید. همانطور که خودتان میدانید سطوح مقاومتی و حمایتی معمولاً بهطور نسبی رسم میشوند و ممکن است حتی از نظر هر تریدری متفاوت باشند، پس این خیلی سخت است که بتوانید خطی را با اطمینان رسم کنید. پس چاره کار چیست؟
شما باید چند استراتژی مختلف را باهم ترکیب کنید و از اندیکاتورهای گوناگون استفاده کنید تا بتوانید روند جدید را با احتمال بالاتری حدس بزنید. بااینحال هستند تریدرهایی که صرفاً بر اساس بریک اوت تصمیم میگیرند. حالا بهنظر شما چند درصد میتوانیم به استراتژی بریک اوت اطمینان کنیم؟