امنیت بلاک چین چقدر است؟

همه ما در بین دوست و آشنا افراد زیادی را می‌شناسیم که در بازارهای مختلف مالی مثل بورس و شرکت‌های هرمی، سرمایه‌شان به باد رفته است و دچار ضرر و زیان سنگین شده‌اند. ازآنجایی که بازار ارزهای دیجیتال چند وقتی است که حسابی مطرح شده و همه افراد از پیر و جوان گرفته تا نوجوان‌ها برای به‌دست آوردن سود وارد میدان شده‌اند؛ برایمان سوال مطرح می‌شود که آیا این بازار و شبکه آن که به بلاک چین معروف است، به اندازه کافی امنیت دارد؟ آیا ممکن است کسی بتواند به اطلاعات ما دسترسی داشته باشد؟ یا به کیف پول ما دستبرد بزند؟

در این مطلب سعی کردیم به این سوالات جواب بدهیم و امنیت بلاک چین را بررسی کنیم تا شما بتوانید با دید بازتر و خیال راحت‌تری وارد بازار کریپتوکارنسی شوید.

بلاک چین چیست و چطور کار می‌کند؟

قبل از اینکه به‌سراغ بررسی امنیت بلاک چین برویم، اول باید به‌طور مختصر بدانیم که بلاک چین چیست و چطوری کار می‌کند. بلاک چین یا Blockchain یک سیستم مبتنی بر تابع رمزنگاری‌شده است که با یک الگوریتم مشخص برای حفاظت از اطلاعات کاربرها در نظر گرفته شده است. درواقع، این سیستم یک پایگاه داده به حساب می‌آید که اطلاعات را در بلاک‌هایی ذخیره می‌کند که این بلاک‌ها به‌صورت یک زنجیره به‌هم متصل و توزیع می‌شوند.

به‌طور کلی بلاکچین از الگوریتم‌های مختلفی مثل Proof-of-Work یا Proof-of-Stake، برای تایید و بررسی صحت تراکنش‌ها و ثبت آنها در شبکه استفاده می‌کند؛ به این‌صورت با روشی امن و شفاف میزان تقلب در تراکنش‌ها را کاهش می‌دهد.

ازآنجایی که این تکنولوژی به‌صورت متن‌باز یا اُپن‌سورس است، می‌شود بلاک چین را در صنایع مختلفی مانند مالی، امنیت، لجستیک، بهداشتی و … هم استفاده کرد. همچنین، به‌دلیل اینک بلاکچین یک سرور مرکزی ندارد و تعداد بینهایتی سرور یا کامپیوتر آن را پشتیبانی می‌کنند، از مشکلات امنیتی مرتبط با سرور مرکزی به‌طور کلی مبراست.

حالا سوال اینجاست که بلاک چین دقیقاً چطور کار می‌کند؟

همان‌طور که در بالا هم اشاره کردیم، بلاک چین یک تکنولوژی منحصربه‌فرد است که امکان ثبت و تایید تراکنش‌ها را بدون نیاز به واسطه‌ بین طرفین معامله فراهم می‌کند. این تکنولوژی در اصل برای پشتیبانی از ارزهای رمزنگاری‌شده‌ای مثل بیتکوین شکل گرفت، اما بعداً به‌طور گسترده‌ای در ثبت اطلاعات دیجیتال از آن استفاده شد.

بلاکچین از یک‌سری بلوک‌های متصل به‌هم تشکیل شده که هرکدام از این بلوک‌ها شامل اطلاعاتی است که برای یک تراکنش یا گروهی از تراکنش‌ها مورد نیاز هستند. جالب است بدانید که این بلوک‌ها به تراکنش قبلی ارجاع داده می‌شوند، به این‌صورت که هر بلوک دارای یک هش منحصربه‌فرد است که بر اساس اطلاعات بلوک و هش قبلی آن تولید می‌شود.

پس با توجه به این موضوع شما باید برای تغییر اطلاعات در یک بلوک، تمام بلوک‌های قبلی آن‌ را هم به‌صورت زنجیروار تغییر دهید، که این موضوع عملاً غیر ممکن است! به همین دلیل است که خیلی‌ها بلاک چین را بسیار ایمن و شکست‌ناپذیر در نظر می‌گیرند.

توجه داشته باشید که بلاکچین دارای یک سیستم تایید تراکنش، توسط شبکه‌ای از رایانه‌هاست که هرکدام به‌عنوان یک سرور در نظر گرفته می‌شوند. این رایانه‌ها که در اصل تریدرها هستند، می‌توانند به‌صورت توافقی کدها را تغییر بدهند یا مشخص کنند که تراکنش‌های جدیدی که توسط شبکه دریافت شده، درست است یا نه.

پس معماری و نحوه کار بلاک چین به‌صورت توزیع‌شده است و توسط اجتماع تریدرها اداره می‌شود؛ بنابراین هسته مرکزی یا پاشنه آشیل ندارد.

خب تا اینجا ما توضیح مختصری درباره اینکه بلاک چین چیست و چه‌کار می‌کند دادیم؛ حالا اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری از چیستی بلاک چین به‌دست بیاورید پیشنهاد می‌کنم مقاله بلاک چین چیست را بخوانید، چون ما در این مطلب بیشتر روی بُعد امنیت بلاک چین تمرکز کردیم. در پاراگراف بعدی به‌سراغ ویژگی‌های بلاک چین می‌رویم تا ببینیم چه ویژگی‌هایی دارد که آن را نسبت به پلتفرم‌های دیگر متمایز کرده است.

بلاک چین چه ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد؟

همانطور که گفتیم بلاک‌ چین (Blockchain) یک تکنولوژی نوظهور است که در ابتدا برای پشتیبانی از ارزهای دیجیتالی مثل بیتکوین طراحی شد، اما در حال حاضر کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف دارد. در ادامه می‌خواهیم ویژگی‌های کلیدی بلاک‌ چین را بررسی ‌کنیم.

ضد تقلب بودن

بلاک‌ چین به دلیل ساختار ضد تقلب خودش (همان هش که در بالا توضیح دادیم) می‌تواند به‌طور موثری عملکردهای نامطلوب را کنترل کند. هر تغییری در بلاک‌ چین منجر به تغییر بلاک‌های بعدی می‌شود که همین موضوع جلوی تغییر داده‌ها را بدون تغییر کلیت سیستم می‌گیرد.

توزیع‌شده

بلاک‌ چین در شبکه‌های توزیع‌شده (مجموع کامپیوترها) قرار دارد، به این معنی که اطلاعات آن در سرورهای متعددی ذخیره می‌شود و تمام تریدرها در شبکه به‌طور مستقل از هم، نسخه‌ای از بلاک‌ چین را دارند. این ویژگی باعث می‌شود هیچ شخص یا سازمانی نتواند به تنهایی بلاک‌ چین را کنترل کند یا تغییرات نامناسبی را در آن به‌وجود بیاورد.

شفاف بودن

تمام تراکنش‌ها و اطلاعات موجود در بلاک‌ چین به‌طور عمومی برای همه قابل مشاهده هستند. هر فرد یا شرکتی که به بلاک ‌چین دسترسی داشته باشد، می‌تواند همه تراکنش‌ها را بررسی کند. این ویژگی به‌ویژه برای حوزه‌هایی مثل امور مالی و زنجیره تامین که نیاز به شفافیت بیشتری دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امن بودن

بلاک ‌چین با استفاده از رمزنگاری قوی، مکانیزم‌ تایید تراکنش‌ها و اتصال بین بلاک‌ها (مانند معاملات و …) امنیت بالایی را فراهم می‌کند. هر تراکنش برای تایید نیاز به موافقت اکثریت شرکت‌کنندگان در شبکه را دارد، این موضوع باعث می‌شود که احتمال تقلب و تغییرات غیرمجاز تا حد زیادی کم شود.

عدم نیاز به واسطه

بلاک‌ چین این امکان را به ما می‌دهد تا بتوانیم به‌صورت مستقیم و بدون واسطه‌ با یکدیگر تعامل کنیم. این ویژگی بلاک چین می‌تواند در کاهش هزینه‌ها، صرفه‌جویی در زمان و افزایش اعتماد بین فردی تا حد زیادی تاثیرگذار باشد.

امنیت بلاک چین از کجا تامین می‌شود؟

به‌طور کلی امنیت بلاک‌ چین توسط چند موضوع تامین می‌شود. ما به‌طور سطحی و خلاصه در بالا درباره هش صحبت کردیم، اما در ادامه می‌خواهیم از الگوریتم‌های بلاک چین بگوییم که چطور امنیت آن را تضمین می‌کند.

الگوریتم Proof of Work (PoW)

این الگوریتم، امنیت بلاک‌ چین را از طریق استفاده از قدرت محاسباتی برای حل مسائل ریاضی پیچیده فراهم می‌کند. ماینرها، با حل این مسائل، اعتبار تراکنش‌ها را تایید می‌کنند و بلاک‌های جدید را به زنجیره اصلی اضافه می‌کنند. این الگوریتم مشخصاً در بیتکوین استفاده می‌شود.

الگوریتم Proof of Stake (PoS)

این الگوریتم بر اساس سهم دارندگان سکه‌های موجود در شبکه بررسی می‌شود. سکه‌هایی که در کیف پول نگهداری می‌شوند، نقش اصلی را در تصمیم‌گیری‌های امنیتی ایفا می‌کنند. این الگوریتم در بلاک‌ چین‌ هایی مانند اتریوم 2.0 استفاده می‌شود.

الگوریتم  Proof of Authority (PoA)

در این الگوریتم، امنیت بلاک‌ چین بر اساس اعتماد به شبکه و نودهای معتبر در شبکه تامین می‌شود. نودهای معتبری که قدرت محاسباتی بالایی ندارند، وظیفه تایید تراکنش‌ها و افزودن بلاک‌های جدید را برعهده دارند.

الگوریتم Proof of Burn (PoB)  

در این الگوریتم، کاربران برای ثبت بلاک‌ها و تایید تراکنش‌ها باید سکه‌های خود را سوزانده و اثبات کنند که سکه‌های‌شان را به‌صورت غیرقابل برگشت مصرف کرده‌اند. این روش به‌عنوان یک جایگزین محاسباتی برای اثبات هزینه استفاده می‌شود.

توجه داشته باشید که برای افزایش امنیت بلاک‌ چین از ترکیب این الگوریتم‌ها و همینطور مکانیزم‌های امنیتی دیگری مانند رمزنگاری قوی، امضای دیجیتال، شبکه‌های خصوصی و عمومی و … استفاده می‌شود. این ترکیب ابزارها و روش‌ها باعث می‌شود تا بلاک‌ چین از حملاتی مانند تغییر تاریخچه، تغییر تراکنش‌ها و حملات ۵۱ درصدی (۵۱% attack) محافظت شود.

سوال نهایی: آیا کسی می‌تواند بلاک چین را هک کند؟

همان‌طور که خواندیم بلاکچین یک فناوری امنیتی است که برای محافظت از اطلاعات و تراکنش‌ها استفاده می‌شود. بلاک چین از سیستم‌های رمزنگاری و الگوریتم‌های امنیتی پیچیده‌ای برای جلوگیری از هک و تغییرات غیرمجاز استفاده می‌کند. با این حال، هیچ سیستمی به‌طور کامل از خطرات هک ایمن نیست و امکان هک بلاکچین هم وجود دارد، اگرچه این احتمال بسیار کمتر از سایر سیستم‌های دیگری است که هسته مرکزی دارند.

برای هک بلاکچین، هکرها نیاز دارند الگوریتم‌های رمزنگاری پیچیده را شکست بدهند و یا به‌صورت غیرقانونی کنترل بیش از 50 درصد قدرت محاسباتی شبکه بلاکچین را در اختیار بگیرند. این دو روش به‌طور کلی به‌عنوان حملات ۵۱٪ شناخته می‌شود که قبل‌تر به آن اشاره کردیم. اما واقعیت این است که برای هک کردن یک بلاک چین به‌صورت عملی شما به یک ابر کامپیوتر با توان محاسباتی خیلی بالا نیاز دارید تا بتوانید پیچیدگی‌های رمزنگاری‌شده آن را باز کنید.

می‌توانیم بگوییم در عمل، بزرگترین خطر برای بلاکچین‌ معمولاً در لایه‌های مرتبط با آن اتفاق می‌افتد، مانند کیف‌های دیجیتال (Digital Wallets)، صرافی‌ها و نرم‌افزارهای کاربردی که امکان دارد ضعیف باشند و توسط هکرها مورد هدف قرار بگیرند.

پس رعایت اصول امنیتی مربوط به کیف‌های ارز دیجیتال و نرم‌افزارهای مرتبط با آن از مواردی است که می‌تواند به امنیت بلاک چین کمک ‌کند و سرمایه شما را از تیر هکرها دور نگه دارد.

حرف آخر

در این مطلب درباره امنیت بلاک چین صحبت کردیم و متوجه شدیم که تا الان می‌توانیم به‌عنوان ایمن‌ترین پلتفرم به آن اعتماد کنیم، اما به‌طور فنی امکان هک شدن بلاک چین هم وجود دارد. البته بلاکچین جوری طراحی شده است تا این امکان را به حداقل برساند و در برابر بسیاری از حملات مقاومت داشته باشد.

با این حال بازهم ممکن است در صورت حمله به رایانه‌های متصل به شبکه، ما به خطر هک شدن بلاکچین نزدیک‌تر شویم. به همین دلیل نباید از نقاط ضعف و احتمال وقوع حملات بین‌المللی و داخلی غافل شد؛ حملات DDoS و تهدیدات کنترلی بر روی شبکه بلاک چین، تهدیدات بزرگی هستند که باید مورد توجه قرار بگیرند. برای این کار، هکرها باید بیش از ۵۱ درصد از قدرت محاسباتی کل شبکه را به‌دست بگیرند و تغییراتی را در ساختار بلاکچین اعمال کنند تا بتوانند مشکل بزرگی را برای بسیاری از ارزهای دیجیتال ایجاد کنند.

البته همچنان راهکارهایی برای تقویت امنیت بلاک چین وجود دارد و تیم‌های تحقیقاتی مختلفی هم در جهان روی این موضوع کار می‌کنند و در حال رفع نقاط ضعف آن هستند.

در کل این را توجه داشته باشید که برای تضمین امنیت بلاک چین باید استانداردهای امنیتی مختلفی استفاده شود که در این‌باره نیاز است کاربران آموزش داده شوند تا بشود به‌طور قریب به صددرصد از حملات و تهدیدات امنیتی جلوگیری کرد.