اگر بخوایم یه تعریف ساده و مختصر از بلاکچین داشته باشیم بلاکچین یه سیستمه که ازش برای ثبت گزارشات و اطلاعات استفاده میشه و دادهها به صورت همزمان، در اون ثبت و اصلاح میشن. پیچیدگی فناوری بلاکچین اون رو به یه گزینه قابل اطمینان، با امنیت بالا و نفوذناپذیر تبدیل کرده. با ورود بلاکچین دیگه نیازی به یه شخص سوم مثل بانک برای تایید تراکنشها نیست و خریدارا و فروشندهها این امکان رو دارن تا مستقیما و یا به اصلاح به صورت peer to peer یا کاربر به کاربر با هم به خرید و فروش بپردازن. نکته جالب توجه اینکه بلاکچینها انواع مختلفی دارن و هر کدوم از اونها کاربرد مختص به خودش رو داره که در ادامه میخوام در این خصوص بیشتر براتون توضیح بدم.
اکسکوینوییها سلام. عصر گرم و تابستونیتون بخیر. من ساحل اختری هستم و همراه شمام با یه قسمت جذاب دیگه از رادیو اکسکوینو.
ما توی این اپیزود میخوایم بریم به سراغ بررسی مفهوم و معنی بلاکچین. پس با ما همراه باشید.
به دنبال روی کار اومدن بیتکوین به عنوان اولین فناوری بلاکچین، شرکتها شروع به ایجاد و خلق پروژههای بلاکچینی خودشون کردن. نکته قابل توجه اینه که هر شبکه بلاکچین دارای مزایا و معایب منحصربفرد و متمایزی هستش که بر همین اساس میشه مشخص کرد که کدوم نوع از شبکه بلاکچین متناسب با نیازهای کاربره و برای استفاده بهتره.
به طور کلی ۴ نوع شبکه بلاکچین در جهان وجود داره. بلاکچینهای عمومی، خصوصی، کنسرسیوم و هیبرید.
نوع اول و شناختهشدهترین نوع بلاکچین، بلاکچینهای عمومی هستند. همونطور که از اسم این بلاکچین پیداست کاربران برای ورود به شبکه این بلاکچینها نیازی به داشتن مجوز ندارن و فقط با داشتن یه سیستم کامپیوتر و دانلود نسخه کامل از تمام دادههای موجود در اون بلاکچین میتونن به عنوان یکی از نودهای این شبکه به فعالیت بپردازن. تمامی نودهای موجود در این نوع شبکه بلاکچین میتونن تو تأیید و اعتبارسنجی تراکنشها و استخراج بلاکهای جدید شرکت کنن و هیچ محدودیتی در اینباره وجود نداره. علاوهبراین نودها میتونن با شرکت در فرایند ماینینگ یا همون استخراج بلاک جدید پاداش دریافت کنن. مهمترین ویژگی بلاکچینهای عمومی اینه که چون بوسیله یک یا چند شخص خاص مدیریت و کنترل نمیشن و تایید و ثبت تراکنشها و هر اتفاقی که در شبکه قراره بیفته توسط همه کاربرای فعال تو شبکه تایید میشه همین موضوع باعث بالا رفتن امنیت شبکه میشه.
در مقابل، بلاکچین خصوصی نوعی از بلاکچینه که توسط سازمانهای دولتی و شرکتهای خصوصی برای ثبت دادههاشون مورد استفاده قرار میگیره. در واقع سازمان یا شرکت مربوطه قوانین مربوط به اون بلاکچین رو خودش مینویسه و اجرایی میکنه. در این نوع بلاکچین برخلاف نوع عمومی که محدودیتی برای ورود کاربرا و فعالیتشون وجود نداره، شبکه بلاکچین خصوصی بوسیله یه مسئول خاص کنترل میشه. این شخص، تعیینکننده نفرات حاضر در شبکه هست و همه مجوزهای لازم برای دسترسی به دادهها، تایید تراکنشّها، استخراج بلاکهای جدید و به طور کلی تمامی فعالیتهایی که تو اون شبکه انجام میشه هم توسط همین فرد صادر میشه. این ویژگی بلاکچین خصوصی باعث میشه چون تعداد افراد و در واقع نودهای حاضر در شبکه کمتر و محدودتره، پروسه انجام تراکنشها خیلی سریعتر از نوع عمومیش انجام میشه و همین مسئله هم مقیاسپذیری شبکه رو افزایش میده.
خب نوبت رسید به بلاکچین کنسرسیوم، شرکتها و سازمانهایی که میخوان تو یه فضای امن و مشترک، اطلاعات و دادههای مورد نیازشون رو با هم به اشتراک بزارن میتونن از این نوع شبکه بلاکچینی استفاده کنن. در بلاکچینهای کنسرسیومی وظایف، مسئولیتها و اختیارات نودها با هم متفاوته و مدیران گروه تعیینکننده اختیارات نودها هستن. به عنوان مثال گروهی از نودها در این شبکه هستند که وظیفه تایید و ثبت تراکنشها رو به عهده دارن و به اونها اعتبارسنج گفته میشه. چیزی که امنیت این نوع بلاکچین رو بسیار بالا میبره اینه که اطلاعات داخل بلاکها تنها توسط مدیران گروه در اختیار افرادی که مجوز بهشون داده میشه قرار میگیره.
چهارمین و آخرین نوع بلاکچین، بلاکچین هیبرید نام داره. و به این خاطر این اسم رو براش انتخاب کردن که ترکیبی از ویژگیهای بلاکچینهای عمومی و خصوصیه. در واقع بلاکچین هیبرید سعی داره نقاط قوت بلاکچینهای عمومی و خصوصی رو ترکیب کنه و نقاط ضعف اونا رو به حداقل برسونه. ورود به ا-ین شبکه برای همه افراد میسر نیست و مجوز عضویت فقط از سمت مسئول کنترلکننده این شبکه داده میشه. در این بلاکچینها تایید تراکنشها به عهده افراد خاصیه که مجوز این کار رو دریافت کردن و بعضی از اطلاعات برای همه افراد شرکتکننده در این شبکه قابل رویت نیست. اما خیلی از اطلاعات در اختیار عموم قرار داره تا از این طریق بشه ویژگی شفافیت رو که در بلاکچینهای عمومی وجود داره به بلاکچینهای خصوصی اضافه کرد.
خب دوستان خوبم خیلی ممنونم که تا پایان این اپیزود از رادیو اکسکوینو با من همراه بودین. اگر سوال یا نظری دارید برامون کامنت بذارید و مثل همیشه تاکید میکنم با رادیو اکسکوینو همراه باشید.