ریپل هم یک پلتفرم و هم یک ارز است. بله درست شنیدید، در حقیقت این پلتفرم یک پروتکل عمومی است که برای انجام تراکنش‌های سریع و کم هزینه طراحی شده است. به دلیل اینکه اغلب موسسات و کسب و کارها از تکنولوژی‌های جدید ارزهای دیجیتال بهره نبرده و کارهای خود را با سیستم سنتی پیش می‌برند، در حال حاضر عملیات پرداخت‌های بین المللی و فرامرزی بسیار کند اجرا می‌شود. از طرفی مبادلات ارزی پیچیده به‌ویژه معاملات برون مرزی هزینه‌های بالایی به همراه دارند و بانک‌ها باید دائماً نقدینگی خود را حفظ کنند. ریپل توسط توکن خود XRP به دنبال تغییر این روند است و برخلاف بیت کوین که هیچ‌گاه قصد نداشت یک ماشین پرداخت ساده باشد، قطعاً برای انجام تراکنش‌های بین المللی در سراسر جهان به کار خواهد رفت. از مزیت‌های XRP می‌توان به سرعت تراکنش‌های فوق‌العاده بالا و کارمزدهای به شدت پایین اشاره کرد. جالب است بدانید که در حال حاضر تکمیل شدن هر تراکنش ریپل به تنها 4 ثانیه زمان احتیاج داشته و می‌توان میلیون‌ها دلار پول را فقط با چند دلار کارمزد انتقال داد. اما بیایید از نمای نزدیک‌تر با این رمز خارق‌العاده آشنا شویم.
تاریخچه ریپل
ریپل نام یک شرکت بزرگ در سانفرانسیسکو است که با بیش از 300 کارمند در حوزه تکنولوژی برای بانک‌ها و نهادهای مالی، محصولات مالی غیرمتمرکز می‌سازد. بیشتر تمرکز این شرکت روی سهولت بخشیدن به انتقال پول و دارایی‌ها در سطح دنیاست و هدف ریپل این است که بتواند امکان انتقال پول بین بانکی و بین‌المللی را به صورت سریع‌تر، ارزان‌تر و غیرمتمرکز‌تر فراهم کند.
ریپل چند محصول گوناگون برای بانک‌ها و موسسات مالی طراحی کرده است که فقط یکی از آن‌ها با ارز دیجیتال XRP کار می‌کند. بنابراین، خرید XRP به معنی سرمایه‌گذاری روی یکی از محصولات شرکت ریپل است نه خود ریپل. در حال حاضر محصولات اصلی شرکت ریپل برای بانک‌ها و موسسات مالی عبارتند از ایکس کارنت (xCurrent)، ایکس رپید (xRapid)و ایکس ویا (xVia) که تحت عنوان یک نام جامع به نام ریپل‌نت (RippleNet) فعالیت می‌کنند.
Xcurrent که سر‌دسته محصولات این شرکت است امکان انتقال سریع، امن و کم هزینه پول را به سراسر جهان به صورت غیر متمرکز برای بانک‌ها فراهم می‌کند. XRapid هم به بانک‌ها کمک می‌کند تا برای تجارت در بازارهای نوظهور، نقدینگی خوبی داشته باشند و از XRP استفاده می‌کند. شبکه Xvia نیز که در حال پیشرفت و توسعه است امکان ارسال پول برای اشخاص مانند بانک‌ها را فراهم می‌کند.
ارز دیجیتال XRP فقط روی شبکه ایکس رپید کاربرد دارد ولی امروزه بیشتر شرکت‌های تحت قرارداد ریپل از محصول ایکس کارنت آن استفاده می‌کنند. بنابراین همکاری ریپل با شرکت‌های بزرگ را نمی‌توان لزوما به معنی افزایش قیمت توکن XRP دانست.
ایده اصلی پروژه ریپل در سال 2004 جرقه خورد ولی در سال 2012 به طور رسمی به دنیا معرفی شد. در سال 2005، وبسایت Ripplepay.com توسط رایان فوگر (Ryan Fugger)، برنامه‌نویس کانادایی، با هدف پیشرو شدن در عرصه‌ی رمز ارز‌ها، راه‌اندازی شد که در ابتدای کار با استقبال زیادی روبهرو نشد. در سال 2011، فاگر با کمک کریس لارسن (Chris Larsen) و جرد مک‌کالب (Jared McCaleb) سیستمی بر مبنای ارزهای دیجیتال را جایگزین RipplePay کرد. لازم به ذکر است که در این سیستم بر خلاف بیت کوین تایید تراکنش‌ها به واسطه اجماع جامعه اعتبار سنجی می‌شد.
در سال 2012 بالاخره فعالیت بر روی پروتکل تراکنش ریپل با هدف تسریع در انجام تراکنش‌های مستقیم بین دو طرف معامله‌ی ارز فیات، بدون اتلاف وقت و دریافت کارمزد آغاز شد. در همین حال به منظور راحتی و سرعت بخشیدن به نقل و انتقالات مالی کاربران بر اساس این پروتکل، توکن XRP متولد شد تا اینکه در سال 2014 این سیستم مورد توجه بانک‌ها قرار گرفته و چندین بانک و موسسه اعتباری از آن به صورت آزمایشی استفاده کردند. از این تاریخ به بعد روز به روز به تعداد بانک‌ها و موسسه‌هایی که این سیستم جدید استفاده می‌کردند افزوده شد.
در نظر داشته باشید که ریپل یک شرکت خصوصی است و مدل درآمدی آن براساس سرویس‌های حرفه‌ای و یکپارچه‌سازی ریپل‌نت (RippleNet) برای موسسات مالی مختلف طراحی شده است.
پلتفرم ریپل نت چیست؟
پلتفرم مخصوص ریپل XRP نام دارد اما کاربران می‌توانند برای ساخت ارزهای خود از پلتفرم ریپل نت استفاده کنند.
در حقیقت پلتفرم ریپل نت را می‌توان مجموعه‌ای از موسسات مانند بانک‌ها و موسسات خدمات مالی در نظر گرفت که از راهکارهای ریپل برای انجام تراکنش‌های مالی موفق استفاده می‌کنند.
برای درک بهتر این موضوع شرایطی را در نظر بگیرید که در آن آقای X که در لندن زندگی می‌کند یک بسته شکلات داشته و تمایل دارد این بسته را با بلیط سینما عوض کند. آقای Y در نیویورک زندگی می‌کند و قصد دارد یک بسته بادکنک خود را با یک بسته شکلات تعویض کند، آقای Z هم که در آلاسکا زندگی می‌کند یک بلیط سینما در لندن در دست داشته و به دنبال یافتن یک بسته بادکنک است. این افراد در سیستم کنونی ما هرگز یکدیگر را ملاقات نخواهند کرد اما در دنیای ریپل فردی که یک بسته شکلات داشته و قصد خرید یک بلیط سینما را دارد با کوتاه‌ترین و کم‌هزینه‌ترین روش به مقصود خود دست خواهد یافت. هزینه انجام معاملات نیز در مقایسه با هزینه‌های بالایی که بانک‌ها برای انجام پرداخت‌های برون‌مرزی دریافت می‌کنند بسیار کم و برابر با 0.00001 دلار است و امکان پرداخت توسط هر ارز دیجیتال(از جمله بیت کوین) فراهم می‌باشد.
تکنولوژی ریپل
ریپل نقش مهمی در دنیای فناوری‌های بلاک چین بر عهده دارد. در حالی که سایر پروژه‌ها به دنبال جدا کردن راه خود از سیستم بانکداری سنتی هستند و قصد دارند با تمرکز زدایی عوامل واسطه را از سر راه تراکنش‌های مالی حذف کنند، ریپل در تلاش است با آن‌ها همکاری داشته باشد. به همین منظور محصولات مختلف ریپل با نام‌های xRapid، xCurrent و xVia برای پردازش معاملات جهانی توسط بانک‌ها به دنیا معرفی شدند.
توکن XRP که برای پردازش این معاملات استفاده می‌شود، به‌عنوان ارزی واسط در شبکه ripple عمل می‌کند. به بیان ساده‌تر، ارز ورودی با XRP مبادله می‌شود، سپس برای انجام تراکنش به شبکه انتقال داده شده و پس از رسیدن به گیرنده به ارز خروجی تبدیل می‌شود. این بدان معناست که امکان انجام معاملات توسط دو ارز مختلف نیز وجود خواهد داشت و این احتمال وجود دارد که در آینده بانک‌ها بتوانند کوین‌های خود (CBDC) را ایجاد و از آن‌ها در این شبکه استفاده کنند. در حال حاضر XRP تنها کوین مورد استفاده در RippleNet است. به‌اصطلاح، این gateway ها هستند که در این شبکه نقش واسطه را بر عهده دارند و مانند یک ایستگاه میانجی پرداخت ورودی را دریافت کرده و بر این اساس آن را منتقل می‌کند. لازم به ذکر است یک تراکنش می‌تواند از چندین gateway عبور کند. تراکنش‌ها در شبکه ریپل با سرعت بسیار بالا و در عرض چند ثانیه انجام می‌شوند این سرعت برخلاف رویکرد بانک‌هایی است که برای انتقال به روزها یا هفته‌ها زمان نیاز دارند. پس می‌توان گفت که XRP نوعی نشانه برای انتقال سرمایه در شبکه ریپل است که هدف اصلی آن ایفای نقش واسطه در انتقال ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات می‌باشد.
ارز دیجیتال XRP روی یک دفتر کل توضیع شده به نام ایکس‌آر‌پی لجر (XRP Ledger) منتقل می‌شود و تراکنش‌های این رمز ارز توسط نودهایی که روی این دفتر کل قرار دارند، تایید می‌شوند.
مزایا و معایب پروتکل ریپل
از مزایای این پروتکل می‌توان به ضد جعل بودن، سرعت بسیار بالای انجام تراکنش‌ها، قابلیت وام دادن و وام گرفتن سریع مبالغ پول، اتصال ساده شبکه‌های پرداخت، عملکرد نهایی به عنوان مترجم جهانی هر ارز و عدم داشتن تورم اشاره کرد. اما این پروتکل در کنار مزایای بسیار زیاد خود معایبی هم دارد. این شرکت به دلیل شیوه‌های مختلف تجاری‌اش اغلب مورد انتقاد قرار می‌گیرد. همچنین شرکت ریپل قبلا اعلام کرده بود که بخش عظیمی از ارز دیجیتال XRP را به کاربران شبکه منتقل خواهد کرد، اما تاکنون تنها مقادیر اندکی منتقل شده‌اند.
آیا ریپل غیرمتمرکز است؟
این سوال از زمان راه‌اندازی این شرکت در سال ۲۰۱۲ همواره مورد بحث بوده است. اما دیوید شوارتز (David Schwartz)، مدیر ارشد فناوری ریپل معتقد است که برخلاف شایعات، این شبکه غیرمتمرکز است و نمی‌توان مانع انجام یک تراکنش در شبکه شود.
شوارتز در پاسخ به یکی از کاربران در شبکه اجتماعی کورا (Quora)، سوالی در مورد امکان مسدود شدن یک تراکنش XRP توسط ریپل یا نهاد ثالث پرسید فوراً اظهار داشت ریپل به هیچ وجه متمرکز نیست و هیچ‌کس به هیچ طریقی نمی‌تواند پروسه انجام یک تراکنش در بلاک چین را متوقف کند.
برد گارلینگهاوس (Brad Garlinghouse)، مدیرعامل ریپل نیز در تازه‌ترین اظهارات خود گفته بود کنترل شرکت ریپل بر قیمت XRP به اندازه نهنگ‌ها بر قیمت بیت کوین است. به گفته او ریپل بر شبکه XRP کنترلی نداشته و فقط حجم زیادی از واحدهای XRP را در اختیار دارد.
قیمت ریپل (XRP)
ریپل در دسته آلت کوین‌ها قرار می‌گیرد باید بگوییم که نوسانات قیمت آلت کوین‌ها، تابعی از نوسانات قیمت بیت کوین است. به این معنی که با بالا رفتن قیمت بیت کوین قیمت آلت کوین‌ها هم بالا می‌رود و بالعکس.
اما ارز دیجیتال ریپل یا XRP برای اولین بار در سال 2013 با قیمت هر واحد 0.005 دلار در صرافی‌ها در اختیار عموم قرار گرفت و در ژانویه سال 2018 با افزایش قیمت بیش از 70,000 درصدی به رکورد بیشترین قیمت خود یعنی 3.8 دلار دست یافت. با وجود اینکه این رمز ارز پس از این افزایش قیمت ریزش عجیبی را تجربه کرد ولی در حال حاضر با قیمت 0.29 دلار مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد.
صعود اصلی قیمت این ارز از روزهای ابتدایی سال 2017 و زمانی که قیمت هر ریپل 0.005 دلار بود آغاز شد و پس از یک افزایش قیمت تاریخی سقوط شدیدی را نیز تجربه کرد که در جریان این ریزش قیمت بسیاری از سرمایه‌گذاران تازه کار قسمت اعظم دارایی خود را از دست دادند.
برخی از تحلیلگران معتقدند به دلیل اینکه بخش زیادی از واحدهای XRP در اختیار شرکت قرار دارد، امکان دست‌کاری شدن قیمت ریپل بسیار بالاست. طبق گفته آن‌ها شرکت می‌تواند با دخالت در میزان عرضه و تقاضا تاثیر زیادی بر قیمت بگذارد.
استخراج ریپل چگونه است؟
اگر به دنبال استخراج ریپل هستید باید بدانید که امکان استخراج این ارز دیجیتال وجود ندارد و XRP تفاوت زیادی با ارزهای قابل استخراجی مانند بیت کوین دارد. استخراج ریپل تقریبا به اندازه استخراج ریال یا دلار عجیب به نظر می‌رسد. در حقیقت ریپل تنها رمز ارزی است که قابل استخراج نیست، چرا که از الگوی اثبات کار (proof of work) پیروی نمی‌کند. طبیعتا وقتی چیزی برای ماین کردن وجود نداشته باشد، پاداشی هم در کار نیست.
ارز XRP استخراج نمی‌شود و تمام 100 میلیارد واحد آن در سال 2013 توسط شرکت ریپل صادر شد که حدود 20 میلیارد واحد از تمام توکن‌‌های صادر شده در آن زمان به بنیان‌گذاران این شرکت رسیده و 80 درصد باقیمانده توسط شرکت در یک سپرده غیرمتمرکز نگهداری شد تا آرام آرام به بازار تزریق شود. هر ماه 1 میلیارد واحد XRP به بازار تزریق می‌شود.
کیف پول‌های ریپل (XRP)
برخلاف ارزهای دیجیتال برتری همچون اتریوم و بیت کوین، ریپل به عنوان چهارمین ارز برتر از لحاظ ارزش بازار کیف پول‌های رسمی زیادی ندارد. وب سایت رسمی ریپل هیچ کیف پولی برای ذخیره XRP معرفی نکرده و مسئولیت این کار را به عهده کاربران قرار داده است. برخی معتقدند دلیل این امر این است که ریپل با هدف ذخیره شدن توسط بانک‌ها و موسسات مالی بزرگ عرضه شده و این شرکت نمی‌خواهد مسئولیت سرمایه‌گذاری توسط سرمایه‌گذاران کوچک را بر عهده بگیرد.
اما با این حال چند کیف پول معتبر و آزمایش شده برای ریپل وجود دارد که از بین آن‌ها می‌توان به کیف پول سخت افزاری لجر (Ledger)، کیف پول توست (Toast Wallet)، کیف پول کوینومی (Coinomi) و کیف پول کوینومی (Coinomi) اشاره کرد.
لازم به ذکر است که طبق پروتکل و سیاست‌های ریپل، کاربران برای ایجاد کیف پول ریپل در ابتدا باید 20 واحد XRP پرداخت کنند تا بتوانند تراکنش‌های خود را انجام دهند. بنابراین توصیه می‌کنیم با انتخاب کیف پول مناسب از هزینه‌های مربوط به ایجاد کیف پول‌های جدید جلوگیری کنید.
از طرفی کاربران محترم اکسکوینو می‌توانند به راحتی با عضویت در این سامانه از خدمات رایگان مربوط به کیف پول ارزهای دیجیتال از جمله ریپل استفاده کرده و معاملات خود را انجام دهند.
سرمایه‌گذاری در ریپل
همانطور که می‌دانید بازار ارزهای دیجیتال نوظهور بوده و در ابتدای راه است. تجربه ثابت کرده است که با وجود نوسانات قیمت بسیار زیاد این بازار، سرمایه‌گذاری بلند مدت (حداقل یکساله) کسی را متضرر نکرده است. با این حال ضمانت ۱۰۰ درصدی برای کسب سود در هیچ بازار مالی وجود ندارد و نمی‌توان سود را تضمینی دانست.
ریپل یک ارز کاربردی است و پذیرش بیشتر بانک‌ها و نهادهای مالی سبب رشد قیمت آن خواهد شد. اما در این میان یکی از ریسک‌های بزرگ سرمایه‌گذاری روی ریپل متمرکز بودن آن است و اخبار و اتفاقاتی که در شرکت ریپل رخ می‌دهد می‌تواند به شدت روی قیمت آن تاثیر بگذارد.
برخی از کارشناسان دنیای ارزهای دیجیتال بر این باورند که ریپل با سرعت بسیار بالا و کارمزد ناچیز خود در آینده ریشه بانکداری جهانی را نابود خواهد کرد ولی مدیران ریپل بر حفظ موجودیت بانک‌ها تاکید زیادی داشته و معتقدند که ریپل در صورتی به اوج خود می‌رسد که بانک‌ها آن را پذیرفته باشند.
چرا ریپل محبوب شد؟
همانطور که قبلا اشاره کردیم، در حال حاضر مبادلات مالی جهانی وقت زیادی از کاربران می‌گیرد و همین امر ممکن است آن‌ها را با مشکلات بسیار زیادی روبهرو کند.
ریپل از نقطه ضعف بانک‌ها استفاده کرده و طی سال‌ها موفق شده است اعتماد بسیاری از کاربران را به خود جلب کند.کاربران این رمز ارز قادر خواهند بود در کوتاه‌ترین زمان ممکن مبادلات بین المللی خود را انجام دهند.
آینده ریپل چگونه خواهد بود؟
به دلیل وجود حمایت زیاد از پروژه ریپل احتمال قرار گرفتن آن بین ارزهای دیجیتال موفق در آینده بسیار زیاد خواهد بود ولی به طور قطع نمی‌توان زمان به اوج رسیدن قیمت را پیش بینی کرد. اما با این حال پاسخ این سوال که آینده ریپل چگونه خواهد بود کمی دشوار است. ولی مواردی همچون کارمزد پایین انجام تراکنش ها در سطح بین‌الملل و اکوسیستم پرداخت هزینه، آن را به یکی از رقیبان سرسخت بانک‌ها تبدیل خواهد کرد. همچنین مواردی مثل همکاری با بانک‌ها، انحصاری بودن Ripple Labs، عدم وجود بلاک‌چین و متمرکز بودن ریپل سبب شده است این رمز ارز راه خود را از بیت کوین جدا کرده و به صورت مستقل به یکی از محبوب‌ترین ارزهای دنیا تبدیل شود.
مشتریان عمده ریپل
از بزرگترین مشتریان ریپل می‌توان به بانک اسپانیایی AMERICAN EXPRESS و SANTANDER وWESTERN UNION و UNICRADIT اشاره کرد. اکثر شرکت‌ها و بانک‌ها از محصولات XCURRENT و XRAPID که توسط RIPPLELABS تولید شده‌اند استفاده می‌کنند و تمام بانک‌هایی که از پلتفرم ریپل برای پردازش معاملات جهانی خود بهره می‌گیرند می‌توانند تا ۷۰% هزینه عادی معاملات خود را پس انداز و مدیریت کنند.
جایگاه ریپل در دنیای ارزهای دیجیتال
این رمز ارز رتبه چهارم را از بین ارزهای دیجیتال برتر به خود اختصاص داده است. در حال حاضر و هنگام نگارش این مقاله ریپل با حجم معاملات571,531,377 دلاری و ارزش بازار 13 میلیارد دلاری خود در میان محبوب‌ارین ارزهای دیجیتال دنیا قرار دارد.
نتیجه گیری
در این مقاله همه چیز درباره ریپل را بررسی کردیم. اما به عنوان سخن پایانی لازم است بدانید که ریپل برای رقابت با شرکت‌هایی مانند سوئیفت باید عملکردی 100 برابر قوی‌تر از عملکرد فعلی خود داشته باشد و راه طولانی برای متقاعد کردن بانک‌ها برای استفاده از امکانات خود راه طولانی در پیش دارد ولی این نکته را نیز باید در نظر داشت که با توجه به قدمت 45 ساله شرکت سوئیفت، ریپل جزو شرکت‌های جوان‌تر محسوب شده و برای رقابت با آن از تمام توان خود استفاده خواهد کرد.
