ارزهای دیجیتال ملی در مقابل دارایی‌های دیجیتال

بسیاری از بانک‌های مرکزی از جمله بانک مردم چین ( PBoC )، بانک مرکزی کانادا، انگلیس، ژاپن، سوئد و سوئیس برای راه‌اندازی ارز دیجیتال ملی خود در حال رقابت هستند. ناگفته نماند که چین راه زیادی تا عرضه ارز دیجیتال ملی خود ندارد و بانک خلق چین طراحی نهایی یوآن دیجیتال را به پایان رسانده، استانداردهای مربوطه را توسعه داده، مراحل تحقیق و توسعه را انجام داده و تست‌های جامع نهایی را تکمیل کرده است.

بانک‌های مرکزی در حال راه‌اندازی ارزهای دیجیتال ملی

اخیرا گزارشی با عنوان دارایی‌های رمز نگاری شده ( Crypto-assets ) منتشر شده و در آن اشاره شده است تحولات کلیدی، نگرانی‌های نظارتی و کاهش استفاده از پول نقد در چندین کشور دنیا سبب شده تا بانک‌های مرکزی کشورها راه‌اندازی ارز دیجیتال ملی را در دستور کار خود قرار دهند.

باید در نظر داشت که مفهوم ارز دیجیتال ملی با ماهیت کلی ارزهای دیجیتال مغایرت دارد. ارز‌های دیجیتال ملی تحت کنترل بانک‌های مرکزی قرار می‌گیرند و این در حالی است که اولین خصوصیت ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز بودن آن‌هاست.

این گزارش اظهار داشته است که ارزهای ملی بانک‌های مرکزی و دارایی‌های رمز نگاری شده دو مقوله کاملا جدا هستند.

ارزهای دیجیتال دارایی‌های خصوصی هستند و این در حالیست که ارزهای دیجیتال ملی ماهیت حاکمیتی دارند. صدور ارزهای دیجیتال به وسیله فناوری DLT ( دفتر کل توزیع شده ) یا تکنولوژی‌های مشابه انجام می‌شود ولی صدور ارزهای دیجیتال ملی به هیچ فناوری خاصی وابسته نیست. ارزهای دیجیتال برخلاف ارزهای دیجیتال ملی بانک‌های مرکزی از بستر قانونی خاصی بهره نمی‌برند.

آیا کاربران از ارزهای دیجیتال ملی استقبال می‌کنند؟

در ادامه این گزارش می‌خوانیم که جایگزین کردن وجه نقد ناشناس و غیر قابل ردیابی با ارزهای ملی قابل ردیابی و عمومی می‌تواند جلوی بسیاری از پولشویی‌ها و فعالیت‌های جنایی را متوقف کند ولی از طرفی ممکن است به دلیل اینکه بانک‌های مرکزی و مقامات دولتی به اطلاعات و جزئیات مربوط به تراکنش‌های انجام شده در ارزهای دیجیتال ملی دسترسی دارند مورد استقبال عموم قرار نگیرد.

بنابراین چالش اصلی بانک‌های مرکزی طراحی و اجرای ارز دیجیتال ملی است که بتواند توازن بین نیازهای کاربران و پیروی از استانداردهای بین‌المللی در زمینه مبارزه با پولشویی  برقرار کند.

در همین راستا اخیرا بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی (BIS) در بحبوحه شیوع بیماری همه‌گیر کرونا، گزارشی منتشر کرده و در آن خواستار ایجاد ارز دیجیتال بانک‌های مرکزی و پرداخت‌های دیجیتالی شده است.

بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی که یک موسسه مالی بین‌المللی‌ با ۶۰۰ عضو و نماینده بانک‌های مرکزی ۶۰ کشور است، طی بیانیه‌ای از بانک‌های مرکزی درخواست کرده است تا به دلیل نگرانی‌های ناشی از گسترش ویروس کرونا از طریق روش‌های پرداختی موجود، به سرعت نسبت به ایجاد ارزهای دیجیتال ملی اقدام کنند.

این گزارش به هشدار سازمان بهداشت جهانی (WHO) در خصوص احتمال شیوع بیماری کووید-۱۹ از طریق اسکناس اشاره می‌کند. این هشدار تغییر منفی قابل‌توجهی در نگرش مصرف‌کنندگان نسبت به استفاده از وجه نقد داشته است.