سرمایه‌گذاران طی سال‌های گذشته بازار ارز دیجیتال را متحول کرده‌اند. برای بسیاری از این سرمایه‌گذاران، بیت‌کوین و اتریوم نقطه شروع بودند. از نگاه آنها، این رمزارزها از ارزش و پتانسیل بالایی جهت رشد برخوردارند. به گفته کارشناسان، قیمت و معیارهای کلیدی دیگر جهت سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌تر به سرمایه‌گذاران در مورد شناخت رمزارزهای پرپتانسیل کمک می‌کند و در کنار عوامل کمی مانند قیمت، ارزش بازار و حجم معاملات، سرمایه‌گذاران باید عوامل کیفی را هم در نظر بگیرند.
کیانا دانیال Kiana Danial، نویسنده کتاب «سرمایه‌گذاری در رمزارزها» و بنیان‌گذار شرکت اینوست دیوا Invest Diva می‌گوید: «قبل از اینکه به عملکرد قیمت نگاه کنید باید دارایی مناسب برای هدف را درست انتخاب نمایید.» در ادامه مقاله قصد داریم در مورد اصول شناخت پروژه‌های پرپتانسیل و عوامل پامپ و دامپ در بازار رمزارزها صحبت کنیم. با اکسکوینو همراه باشید.
بیشتر بخوانید: سرمایه‌گذاری مطمئن در ارزهای دیجیتال
Table of Contents
آشنایی با مبانی رمزارز
اگر برای مدت طولانی در رمزارزها سرمایه‌گذاری می‌کنید، باید قبل از بررسی عمیق عوامل فنی مؤثر بر ارزش بازار رمزارز، درک اساسی از آنچه در حال ورود به آن هستید داشته باشید. کیانا دانیال می‌گوید: «بیشتر بر روی خود پروژه، مشکل، راه حل و ارزش آن تمرکز کنید.»
هنگام تجزیه و تحلیل سرمایه‌گذاری‌های پرپتانسیل رمزارز، چندین فاکتور کیفی وجود دارد که طبق نظر کارشناسان، توجه به این عوامل ضرروری است:
وبسایت پروژه و رسانه‌های اجتماعی
طبق گفته کارشناسان، کلیات اولیه برای پروژه بسیار مهم است. وبسایت پروژه و رسانه‌های اجتماعی را بررسی کنید تا متوجه شوید که پروژه از نظر اجتماعی تا چه میزان فعال است و جزییات بیشتری نسبت به پروژه، تیم و جامعه آن کسب کنید. وبسایت پروژه باید ساده و کاربردی باشد و در برگیرنده جزئیات، تیم توسعه، وایت پیپر whitepaper و نقشه راه باشد.
تیم
اعتبار و تجربه تیمی پروژه می‌تواند نقش بسزایی در موفقیت یا شکست آن داشته باشد. جهت کسب تجربه، روی پروژه‌های رمزارز که قبلا بر روی آنها کار شده است و مدیران تیم پروژه متمرکز شوید.
وایت پیپر و نقشه راه
به عنوان یک سرمایه‌گذار، یکی از اجزای مهم ارزش بلندمدت یک توکن، وایت‌پیپر و نقشه راه پروژه است. یک پروژه رمزارزی موفق دارای یک وایت‌پیپر و نقشه راه قوی و کاملا مشخص خواهد بود.
وایت پیپر سندی است که توضیحی جامع از یک پروژه غیرمتمرکز رمزارز یا شبکه مبتنی بر بلاک چین در آن ارائه شده است. در حقیقت وایت‌پیپر یک معرفی‌نامه از پروژه است که در مورد حل مشکل و ارزش پروژه به خواننده توضیح می‌دهد. کیانا دانیال می‌گوید: «من وایت‌پیپر را خواندم، بنابراین می‌توانم ارزش پروژه را درک کنم.»
نقشه راه، جزئیات توسعه پروژه را ارائه می‌دهد. اگر پروژه، وایت‌پیپر و نقشه راه نداشته باشد در آن صورت باید موفقیت و ارزش آینده آن را زیر سوال ببرید.
سرمایه‌گذاران عمده
سرمایه‌گذاران پروژه را بررسی کنید. اگر پروژه قبلا توسط شرکت‌های معروف سرمایه‌گذاری شده باشد، نشانه خوبی است. این بدان معناست که آنها سعی و کوشش خود را انجام دادند و به دوام طولانی‌مدت پروژه اعتقاد دارند.
جامعه
برای بسیاری از پروژه‌های رمزارزی، جامعه‌ای که حامی پروژه است می‌تواند پتانسیل یک رمزارز را ایجاد یا از بین ببرد. اشتیاق و وسعت جامعه نقش زیادی در موفقیت اولیه و مستمر پروژه ایفا می‌کند.
در نظر داشته باشید که هنگام ارزیابی یک کوین باید مراقب این عامل باشید. گاهی اوقات، تبلیغات می‌تواند از ارزش واقعی یک پروژه را پنهان کند، به همین دلیل است که نباید صرفا بر اساس تبلیغات روی یک کوین یا توکن سرمایه‌گذاری کنید و باید قبل از سرمایه‌گذاری با این عوامل آشنا شوید.
راهنمای مبتدیان برای تجزیه و تحلیل داده‌های قیمت‌گذاری رمزارز
هنگامی که بررسی‌های اولیه برای یک سرمایه‌گذاری بر روی یک رمزارز را انجام دادید، وقت آن است که روی جنبه فنی آن جهت سرمایه‌گذاری، تمرکز کنید.
تاریخچه معاملات
با نگاهی به تاریخچه معاملات روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه شروع کنید تا بتوانید یک نمای کلی از قیمت و عملکرد پروژه داشته باشید. به روندهای قیمتی، افزایش و کاهش مداوم کوین در دوره‌های زمانی طولانی‌تر توجه کنید که معمولا نشانه مثبتی برای پتانسیل بلندمدت برای یک رمزارز است.
سرمایه بازار
ارزش بازار یا Market Capitalization، ارزش کل یک رمزارز است. ارزش بازار رمزارز با ضرب قیمت رمزارز در تعداد کوین‌های در گردش، محاسبه می‌شود. به‌گفته کیانا دانیال، هرچه ارزش بازار بالاتر باشد، سرمایه‌گذاری مطمئن‌تر است، اگرچه این عامل همیشه در مورد رمزارز صدق نمی‌کند. او می‌گوید: «اگر برروی ارزی سرمایه‌گذاری کنید که ارزش بازار بسیار پایینی دارد احتمالا ریسک بالایی هم دارد».
ارزش بازار تصویر واضحی از پتانسیل رشد یک دارایی رمزارز ارائه می‌دهد. رمزارزها با ارزش بازار پایین‌تر نسبت به ارزهایی با ارزش بازار بالاتر، بدنبال رشد بیشتری هستند.
آویک روی، مدیر شرکت مشاوران روی کپیتال و نویسنده کتاب «بیت کوین و محاسبه مالی ایالات متحده» می‌گوید: «در دنیای رمزارز، ارزش بازار ارزش متفاوتی دارد. ارزش بازار به خودی خود، به‌ویژه برای توکن‌های رمزارز با معامله نازک، نشانگر چندان خوبی برای ارزش توکن نیست.
اما در مورد بیت‌کوین و اتریوم که پرمعامله‌ترین، پذیرفته‌شده‌ترین و با ارزش‌ترین دارایی‌ها هستند، ارزش بازار یک شاخص معقول و مطمئن برای شناخت ارزش یک رمزارز است و از آنجایی که قیمت رمزارز به شدت در نوسان است، سرمایه بازار دائما در حال تغییر است.
این نوسان همراه با پتانسیل سقوط کامل بازار همراه است. به همین دلیل، کارشناسان توصیه می‌کنند فقط بر روی رمزارزی سرمایه‌گذاری کنید که با از دست دادن آن مشکلی ندارید.
حجم معاملات
حجم معاملات پایین می‌تواند یک پرچم قرمز باشد زیرا معیاری است برای خرید و فروش یک دارایی رمزارز است. هرچه حجم تراکنش‌های رمزارزها بیشتر باشد، نقدینگی بازار آن کوین یا توکن خاص بیشتر می‌شود.
اگر یک پروژه حجم معاملاتی پایینی داشته باشد، به خصوص یک پروژه با سرمایه متوسط یا بزرگ، ممکن است فاقد کاربرد واقعی باشد و یا نگرانی‌های جدی دیگری در مورد پروژه وجود داشته باشد. در حالی که حجم معاملات می‌تواند به سرمایه‌گذاران رمزارز در تصمیم‌گیری برای خرید یا فروش کمک کند، کارشناسان می‌گویند برای سرمایه‌گذاران بلندمدت که روی رشد ارزش ارز شرط‌بندی می‌کنند نباید نقش مهمی در فرآیند تصمیم‌گیری داشته باشد.
به گفته اویک روی، اندازه‌گیری حجم معاملات در رمزارزها نسبت به بازار سهام کمی دشوارتر است. بورس سهام نزدک Nasdaq، هر معامله را ثبت می‌کند، بنابراین معیارهای بسیار دقیقی در مورد تعداد سهام معامله‌شده در آن روز دارید اما در مورد بیت‌کوین، اینطور نیست.
حداقل و حداکثر عرضه در گردش
یکی دیگر از عوامل مهم، عرضه در گردش و کل عرضه یک پروژه رمزارز است. عرضه در گردش مربوط به تعداد کوین‌ها یا توکن‌هایی است که در بازار در گردش هستند، در حالی که عرضه کل، تعداد کل کوین‌ها یا توکن‌هایی است که ایجاد شده است.
عرضه کل برای کوین‌ها یا توکن‌هایی که سوزانده شده یا از بین رفته‌اند حساب نمی‌شود. حداکثر عرضه، حداکثر تعداد کوین‌هایی است که درنهایت از یک رمزارز وجود خواهد داشت و دیگر استخراج و عرضه‌ای پس‌ازآن وجود نخواهد داشت و تعداد این دارایی بیشتر از آن نخواهد بود.
همه کوین‌ها طوری طراحی‌شده‌اند که عرضه آنها بیشتر از تعداد ذکرشده در وایت‌پیپر نخواهد بود. با این وجود برخی کوین‌ها عرضه بی‌نهایت دارند. یعنی حداکثر عرضه‌ای برای آنها تعریف نشده و تا ابد می‌توانند استخراج یا عرضه شوند. اتریوم یکی از این دسته کوین‌هاست که هیچ سقفی برای تعداد آن تعریف نشده است.
چگونه می‌توان توکن‌های جدید را دریافت کرد؟
برای یافتن پروژه‌های جدید، وبسایت‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید با مراجعه به آنها از وجود کوین‌ها و توکن‌های دیجیتالی جدیدی که به صورت آنلاین عرضه می‌شوند، آگاه شوید.
این وبسایت‌ها شامل:
وبسایت‌های صرافی رمزارز کوین‌بیس، جیمینی، کراکن، بایننس
بهترین سایت های تحلیل رمزارز: کوین‌گکو CoinGecko و کوین‌مارکت‌کپ Coinmarketcap
رسانه‌های اجتماعی: توییتر، تلگرام
وبسایت‌های معرفی عرضه اولیه: Top ICO ،Smith & Crown،ICO Bench
پلتفرم‌های دیفای DeFi: پلتفرم‌های در حال ظهوری که در حال یافتن راه‌هایی برای جایگزین شدن روش‌های مالی سنتی هستند. این پلتفرم‌ها توکن‌های مخصوص خود را دارند.
مارکت‌ها: Open Sea ،Rarible و SuperRare، از جمله بازارهای پرطرفداری هستند که برای جستجوی ان‌اف‌تی‌های جدید نیز به کار می‌روند.
ICOs: عرضه‌های اولیه روی وبسایت پروژه‌ها، البته باید در مورد آنها احتیاط کنید.
صرافی‌های رمزارز
صرافی ارز دیجیتال یکی از معتبرترین منابع برای یافتن کوین‌های جدید به شمار می‌روند. به عنوان مثال، صرافی کوین‌بیس Coinbase پروژه‌های جدید را در وبسایت خود لیست می‌کند. بایننس Binance هم لیستی از کوین‌های جدید را ارائه می‌دهد که می‌توانید آنها را مشاهده کنید. این مسئله در مورد صرافی پرطرفدار مانند کوینکس Coinex هم صدق می‌کند. آنها در شبکه‌های اجتماعی خود، پروژه‌های جدید را اعلام می‌کنند.
تجمیع‌کننده‌داده (Data Aggregator)
یک تجمیع‌کننده داده Data Aggregator در زمینه‌ای خاص، اقدام به جمع‌آوری داده‌ها می‌کند. تجمیع داده رمزارزها برای یافتن کوین‌های رمزارز جدید به شکل غیرقابل چشم‌پوشی مفید هستند.
کوین‌مارکت‌کپ
کوین‌مارکت‌کپ Coinmarketcap، لیستی از کوین‌های جدید به همراه قیمت، حجم بازار، توضیح پروژه، آدرس قراردادهای هوشمند برای توکن‌ها و حجم معاملات را جمع‌آوری و نمایش می‌دهد. این خدمات به شما کمک می‌کند تا برخی از اطلاعات مورد نیاز خود را قبل از سرمایه‌گذاری روی هر کوین به‌دست آورید.
قابلیت دیگر این وبسایت این است که می‌توانید نظرات و پیش‌بینی سایر معامله‌گران را در مورد کوین مورد نظر ارزیابی کنید. کوین‌جکو CoinGecko نیز وبسایت دیگری در جمع‌آوری داده در حوزه رمزارز است که کوین‌های جدید را مانند کوین‌مارکت‌کپ Coinmarketcap ارائه می‌دهد. به طور کلی این وبسایت را به عنوان دومین مرجع داده‌های رمزارز می‌شناسند.
شبکه‌های اجتماعی
شبکه‌های اجتماعی به دلیل توانایی بالا در نشر و انتقال سریع اطلاعات مشهور هستند. برای مثال، توییتر یکی از سریع‌ترین پلتفرم‌های پویا و تعاملی در ایالات متحده و سایر نقاط دنیا است. برای بررسی وضعیت شبکه‌های اجتماعی یک پروژه رمزارز اولین جایی که باید جستجو کنید، توییتر است. در واقع توییتر برای پروژه‌های رمزارز یکی از راه‌های تعامل با کاربران و طرفداران خود است.
آنها در این پلتفرم اطلاعاتی در مورد رمزارز خود در جامعه خود قرار می‌دهند علاوه‌بر آن، این پلتفرم یکی از روش‌های بازاریابی پروژه‌های رمزارز است. تنظیم اعلان (نوتیفیکیشن) برای کلمات کلیدی خاص در توییتر می‌تواند بسیار مفید باشد. در این حالت، توییتر هر زمان که مطالب جدیدی درباره هشتگ‌های مورد نظر شما در آن قرار بگیرد، فورا اعلان‌هایی درباره هر توییت مرتبط با رمزارز برای شما ارسال می‌کند.
تلگرام از دیگر پلتفرم‌های پیام‌رسانی است که می‌تواند پیشرفت‌های جدید رمزارز را به موقع ارائه دهد. همان‌طور که می‌دانید قابلیت گروه و کانال در تلگرام نقش مهمی برای کسب وکار‌ها و پروژه‌های رمزارز در اطلاع رسانی و ارتباط با کاربران ایفا می‌کند.
عرضه اولیه کوین Initial coin offering
در سال ۲۰۱۸، عرضه اولیه کوین به عنوان روش اصلی جذب سرمایه برای کارآفرینان، استارت‌اپ‌ها و پروژه‌های بازی رمزارز مورد استفاده قرار گرفت. این روش جذب سرمایه، سرمایه‌های خطرپذیر را نیز تحت الشعاع قرار داد.
استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های برجسته نیز فرصت را غنیمت شمرده و برای جا نماندن از این بازار به استفاده از عرضه اولیه کوین، روی آوردند. با داغ شدن بازار آی‌سی‌او، ترند غیرمنطقی آن نیز شدت گرفت اما پس از آن ناگهان حباب آی‌سی‌او ترکید. زیرا کلاهبرداری‌های موجود از این روش در اکوسیستم گسترش یافته بودند و از طرف دیگر کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا (SEC) شروع به بررسی و سرکوب روش عرضه اولیه کرد.
در اوایل عرضه اولیه کوین، توسعه‌دهندگان و کسب و کار‌هایی که نیاز به جذب سرمایه داشتند با ایجاد یک وبسایت و نوشتن یک قرارداد هوشمند، اقدام به فروش توکن‌های خود می‌کردند که مسلما به دنبال آن، فروش توکن‌های با ارزش غیرواقعی، یا قیمت‌های نجومی نیز افزایش یافت. پس از آن بود که سایر روش‌های عرضه اولیه مانند روش‌های زیر بیشتر مورد توجه قرار گرفتند.
اینیشال پابلیک آفرینگ Initial public offering یا عرضه اولیه سهام
زمانی است که یک استارتاپ، سهام خود را در یک فراخوان بورس برای فروش به مردم پیشنهاد می‌دهد. در این حالت یک شرکت خصوصی تبدیل به سهامی عام می‌شود و دیگر یک استارتاپ نیست.
اینیشال دکس آفرینگ Initial Dex Offering یا عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز
به اولین توزیع یا فروش عمومی توکن یک پروژه، عرضه اولیه می‌گویند. این کار به هدف تامین سرمایه مورد نیاز برای توسعه شبکه و یا توزیع توکن آن بین عموم مردم و گسترش جامعه پروژه انجام می‌شود که یکی از روش‌های تامین سرمایه در حوزه رمزارزهاست.
اینیشال اکسچنج آفرینگ Initial Exchange Offering یا عرضه اولیه‌ی صرافی
عرضه توکن یا کوین از طریق یک صرافی رمزارز است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله ای‌تی‌اف ETF
شما می‌توانید در سرمایه‌گذاری رمزارز یک گام فراتر روید و به طور غیرمستقیم در رمزارزها از طریق مشتقاتی که در صرافی‌های اصلی معامله می‌کنند، سرمایه‌گذاری کنید. معاملات آتی رمزارز CME (بورس کالای شیکاگو)، از جمله معاملات فیوچرز futures، بیت‌کوین و اتریوم یکی از گزینه‌های پرطرفدار برای سرمایه‌گذاری است. در واقع سرمایه‌گذاری در ای‌تی‌اف برای کسانی که به دنبال سرمایه‌گذاری غیرمتمرکز در بازار رمزارزها هستند، مناسب است.
ای‌تی‌اف بیت‌کوین، بر اساس قراردادهای آتی بیت‌کوین در سال ۲۰۲۱ در بازارهای رمزارزها عرضه شدند که ما هرروز شاهد افزایش تعداد آنها هستیم. در حوزه ETF، کار فقط به بیت‌کوین سایر ارزهای بزرگ ختم نمی‌شود، در واقع با ظهور بلاک چین‌های جدید و توانایی رقابت آنها در این زمینه، کارگزاری‌های بیشتری برای متقاعد‌کردن SEC در جهت تایید ای‌تی‌اف مورد نظر تلاش می‌کنند.
آیا توکن‌های جدیدی در راه است؟
کوین‌ها و توکن‌های دیجیتال جدید هر روز در حال ظهور و ورود به عرصه رمزارز هستند. تجمیع‌کننده داده مانند وبسایت کوین‌مارکت‌کپ، توکن‌های جدید را فهرست می‌کند و ابزار‌هایی مانند تاپ‌آی‌سی‌او TopICO نیز دائما عرضه اولیه جدیدی را به لیست تقویم خود اضافه می‌کند.
چگونه پامپ و دامپ را در بازار رمزارزها تشخیص دهیم؟
کلید اصلی شناسایی یک طرح پامپ و دامپ این است که در مورد پروژه‌ها و رمزارزهای که توسط افراد ناشناس و حتی افراد شناخته‌شده با میلیون‌ها فالوور در اینستاگرام و یا سایر شبکه‌های اجتماعی معرفی می‌شوند، وسواس بیشتری داشته باشید. به عبارت دیگر، تحقیق و بررسی بیشتری در مورد رمزارز تبلیغ شده توسط آنها انجام دهید.
در بازار رمزارزها هرزمان با تبلیغات جذابی مواجه شدید، لحظه ای تبلیغات جذاب را کنار بذارید و رزومه تیم پشت پروژه را مطالعه کنید و با ذهنی دور از طمع تصمیم بگیرید و ببینید این تیم در گذشته چگونه کار می‌کردند و سرنوشت پروژه‌های قبلی آنها چطور بوده است. به این ترتیب اگر همه پروژه‌های قبلی آنها نیمه‌کاره رها شده باشند، هیچ تضمینی وجود ندارد که این پروژه نیز به سرنوشت مشابهی دچار نشود و کاربران و سرمایه‌گذاران رو با پامپ و دامپ یک رمزارز دچار نکند.
قدم بعدی در شناسایی روش پامپ و دامپ بررسی فنی پروژه است. با استفاده از روش‌های تحلیل فاندامنتال ارزش پروژه را بررسی کنید و با استفاده از شاخص‌های اقتصادی معتبر ارزش پروژه در آینده را پیش‌بینی کنید. در نظر داشته باشید که تحلیل فاندامنتال کار پیچیده‌ای است و به ورق‌زدن سریع صفحه‌های یک وایت‌پیپر محدود نمی‌شود.
روش دیگر برای شکار رمزارزها قبل از پامپ شدن، اطلاع پیداکردن از لیست شدن رمزارز در صرافی‌ها است. چون برخی از رمزارزها بعد از اینکه در یک صرافی لیست می‌شوند با افزایش قیمت همراه هستند.
کلام نهایی
یافتن رمزارزها نیازمند صرف زمان و دقت کافی است. با این که جستجو برای نام‌های ناآشنا با چند کلیک امکان‌پذیر است اما تحقیق و بررسی در مورد هر کدام از آنها زمان‌بر و نیازمند دانش فنی خواهد بود.
در توکن‌های مثلی با دو دسته کلی از دارایی‌ها مواجه هستیم. دسته اول رمزارزها هستند که هر رمزارز یک بلاک چین منحصر‌به‌فرد و مجزا دارد. رمزارزها از سرور و نود‌های مخصوص به خود استفاده می‌کنند. مثلا بیت‌کوین را در نظر بگیرید، بلاک چین آن هیچ وابستگی به اتریوم، لایت‌کوین و یا سایر رمزارزهای موجود ندارد.
با توجه به هزینه راه اندازی و ایجاد نرم‌افزار‌های یک رمزارز، احتمال اسکم scam آن نسبت به توکن‌های دیجیتال کمتر است اما به هیچ وجه دور از ذهن نیست و همیشه باید مراقب بود اما در مورد توکن‌های دیجیتال مانند آنچه در بستر اتریوم، سولانا و بایننس‌اسمارت‌چین قابل مشاهده است، ساخت آنها فقط چند دلار هزینه دارد و به راحتی می‌توان آنها را در صرافی‌های غیرمتمرکز لیست کرد.
