در نظر بگیرید که قصد سرمایهگذاری در یک شرکت یا بازار مالی را دارید؛ چه عواملی به شما برای یک تصمیمگیری با ریسک پایین کمک خواهد کرد؟ شما باید یک چشمانداز خوب و آگاهی نسبی داشته باشید و بتوانید عوامل مختلف را بررسی کنید.
در این مقاله از تحلیل فاندامنتال به عنوان یکی از بهترین روشها در تحلیل ارز دیجیتال در بازار رمزارزها صحبت خواهیم کرد. مزایا و معایب آن را بررسی میکنیم و این روش را با سایر روشهای رایج مقایسه میکنیم. هرچه دانش مالی شما بیشتر باشد، درصد خطای شما نیز کمتر میشود در نتیجه حضور شما در آن شرکت یا بازار مالی میتواند مفید باشد.
تعریف تحلیل فاندامنتال
به سراغ همان سرمایهگذاری برویم. شما قصد دارید بر روی یک رمزارز جدید یا چند سهام در بورس سرمایهگذاری کنید. برای این دارایی ارزشی درنظر گرفته شده است و طبیعتا شما نمیتوانید بدون هیچ بررسی آن را خریداری کنید. برای داشتن دیدی بهتر باید ارزش واقعی آن دارایی را پیدا کنید. اما چطور؟ شما باید تک به تک عواملی را که روی ارزشگذاری آن دارایی موثر است، بررسی کنید. از تیم پروژه گرفته تا کاربردها، میزان سرمایهگذاریهای شرکتهای بزرگ، میزان دارایی در گردش و … .
در آخر شما به یک ارزش واقعی میرسید که ممکن است با ارزش لحظهای آن سهم یا رمزارز مغایرت داشته باشد. اگر ارزش واقعی مورد نظر از ارزش لحظهای آن پایینتر بود، این دارایی جای رشد دارد و میتوان سودده باشد اما اگر ارزش بهدست آمده از ارزش لحظهای بالاتر باشد، این احتمال وجود دارد که ارزش آن دارایی بریزد و شما متحمل ضرر شوید.
این بررسی ها به چه صورت انجام میشود؟ تحلیل فاندامنتال یا بنیادی به دو صورت بالا به پایین یا پایین به بالا انجام میشود. برای مثال شما میخواهید در یک شرکت تولدکننده ماشین لباسشویی سهام خریداری کنید. در قدم اول باید درآمد، میزان سود و زیان، ترازنامه، صورت های مالی و گردش پول این شرکت را بررسی کنید. بعد از تایید این موارد باید قدم دوم را بردارید؛ حالا زمان آن رسیده است که به سراغ شرکتهای رقیب بروید و جایگاه این شرکتها را در کنار هم بسنجید. در این مرحله ممکن است ترجیح بدهید در شرکت دیگری که اوضاع اقتصادی بهتری دارد بروید. در مرحلهی بعد هم شما باید به بررسی شرکت در سطح بینالمللی بپردازید.
طبق این تعریف شما از پایین یعنی از یک محصول شروع کرده و به بررسی شرکتها در سطح بین المللی رسیدید. همین مراحل را اگر برعکس عمل کنید میشود تحلیل از بالا به پایین که نتیجهی آن میشود انتخاب یک شرکت برای سرمایه گذاری.
به تمامی این اقدامات که جهت بررسی و ارزشگذاری واقعی برای یک سهام یا رمز ارز قبل از سرمایهگذاری انجام میشود، تحلیل فاندامنتال (fundamental Analysis) یا تحلیل بنیادی میگویند که یک روند زمانبر و تخصصی است.
تاریخچهی تحلیل فاندامنتال
بنجامین گراهام یک تحلیلگر اقتصادی است که توانست نام خود را در وال استریت به عنوان یک کارگزار ویژه به ثبت برساند. وی که کار خو د را در بورس با دادن مشاورههای پنهانی آغاز کرد، با اخراج شدن از آنجا شروع به سرمایهگذاری با مبالغ کم کرد. تحلیل درست وی از بازار باعث شد در مدت زمان کوتاهی با سرمایهگذاری در بورس نیویورک به سود میلیون دلاری برسد. گراهام به همراه دیوید داد از پایهگذاران تحلیل فاندامنتال بودند و معتقد بودند که با بدست آوردن ارزش واقعی یک سهام و مقایسه آن با ارزش کنونی آن میتوان با درصد خطای پایین، سودآور بودن یا نبودن آن را پیش بینی کرد.
لازم به ذکر است که بدانید بنجامین گراهام اولین کسی بود که درمورد ارزش ذاتی یک سهام صحبت کرد. تا قبل از آن، تحلیل در بازارهای مالی بخصوص بورس نقش پررنگی نداشت و سرمایهگذاران با ریسک و عدم قطعیت بالایی اقدام به خرید و فروش میکردند.
تاثیر دانش فاندامنتال بر روی عملکرد معاملاتی
همانطور که در مقاله گفته شد، تحلیل فاندامنتال به شما این امکان را میهد تا در جزئیات بازار ارز دیجیتال وارد شوید و به خوبی بر روی تحولات آن اشراف پیدا کنید. پیدا کردن ارزش ذاتی و واقعی یک سهام یا رمزارز، این امکان را فراهم میکند تا سرمایهگذاران بتوانند به سود خوبی برسند به عبارتی خریداران سهامها یا کوینهایی را خریداری کنند که یا ارزش کمتری نسبت به ارزش واقعی دارند یا در وضعیت تعادل هستند. به علاوه این تحلیل این شرایط را هم فراهم میکند که اگر شما سهامی دارید که از ارزش واقعی خود بالاتر است، قبل از رسیدن به وضعیت تعادل به فروش برسد (وضع تعادل به حالتی میگویند که ارزش سهام با ارزش ذاتی آن برابر است). به عبارت سادهتر شما برای خرید ارز دیجیتال و سهام، به این تحلیل نیاز دارید.
تفاوت تحلیل بنیادی با تکنیکال
به صورت خلاصه اگر بخواهیم تحلیل تکنیکال را توضیح دهیم باید بگوییم که این تحلیل فقط روی تغییرات قیمت استوار است. یعنی یک تحلیلگر با توجه به روند تغییرات با تقریب نسبتا خوبی سودآوری سهام را پیشبینی میکند.
تفاوت اصلی این دو تحلیل در این است که دید تحلیل بنیادی بلند مدت است. تحلیل بنیادی ارزش سهام و سوددهی رقبا را هم درنظر میگیرد. در مقابل تحلیل تکنیکال بر روند سود و ضرر اخیر سهامها نظارت دارد.
همچنین بخوانید:
مزایا و معایب تحلیل فاندامنتال
در ادامه قصد داریم به ایرادات و محاسن این تحلیل بپزدازیم تا شما به عنوان یک سرمایهگذار با دید بازتری نسبت به آن اقدام و فعالیت کنید؛
مزایا
- اگر قصد دارید یک سرمایهگذاری بلند مدت و مطمئن داشته باشید، تحلیل فاندامنتال میتواند به شما کمک شایانی کند؛
- آگاهی، دانش درک شما را در حوزهی تجارت بالا میبرد چرا که در حین طی این فرآیند با بیشتر مفاهیم کسب و کار مانند تراز مالی، درآمد و … آشنا خواهید شد؛
- با تحلیل بنیادی میتوانید بارمزارها و سهامهای ارزشمندی که درآمد پایدار و یا تراز مالی قویای دارند آشنا شوید.
معایب
- اصلیترین ایراد تحلیل بنیادی بلندمدت بودن آن است. این ویژگی برای کسانی که نیازی به دید بلندمدت ندارند ایراد محسوب میشود؛
- این تحلیل یک فرایند زمانبر و تخصصی است که کاربران را فیلتر میکند؛
- در تحلیل فاندامنتال، سرمایهگذاران اغلب جذب شرکتهای بزرگ و رمز اررهای معروف شده و شرکتهای کوچک و ارزهای رمزارز نو پا جا میمانند؛
- این تحلیل زمانی برای ورود به بازار مالی مورد نظر به شما نمیدهد.
انواع تحلیل فاندامنتال
همانطور که در مقاله گفته شد تحلیل بنیادی تمام جهات را به خوبی میسنجد. این بررسی فقط در حوزهی مالی نیست و تحلیلگر مواردی چون تیم هیات مدیره یا تیم پشتیبان را نیز زیر نظر دارد. به همین دلیل این تحلیل به دو دسته تقسیم میشود. تحلیل کمی و تحلیل کیفی.
تحلیل کمی
هر فردی که وارد بازار مالی میشود و قصد سرمایهگذاری دارد، به هدف سود کردن اقدام میکند. در تحلیل کمی (Quantitative Fundamental Analysis) تحلیلگر کاملا با اعداد و ارقام و سود و زیان سروکار دارد.
تحلیل کیفی
معنی تحلیل کیفی فاندامنتال را از اسمش میتوان دریافت کرد. در اینجا دیکر خبری از اعداد و ارقام نیست و شما فقط درگیر استاندارها خواهید بود. تیم هیات مدیره، برند شرکت، چشمانداز آنها، فناوریهای انحصاری و عناوین از این دست.
مولفههای تحلیل فاندامنتال
به طور کلی تحلیل فاندامنتال از سه مولفهی اصلی تشکیل شده است.
- آن چین on- chain
- پروژه
- مالی
هدف از تحلیل فانتدامنتال در کریپتو، کاهش ریسک سرمایهگذاری و ارزیابی سود آن است. به همین دلیل بررسی مولفههای موثر در آن میتواند در این مسیر مفید باشد. در ادامه به بررسی این سه مولفهی مهم خواهیم پرداخت.
آن چین
معیارهای آنچین، همان اطلاعات قابل مشاهدهای هستند که بلاکچین به ما میدهد. بلاکچین یک منبع بسیار ارزشمند است. شما میتوانید این اطلاعات را به صورت دستی با اجرای یک نود یا گره انجام دهیم اما این کار از شما زمان زیادی را خواهد گرفت؛ بخصوص اگر شما صرفا قصد سرمایهگذاری دارید و نمیخواهید زمان بسیاری روی این موضوع بگذارید. راهحل سادهتر این است که اطلاعات را از وبسایتها یا APIهایی که بهطور خاص برای اطلاعرسانی تصمیمات سرمایهگذاری طراحی شدهاند، استخراج کنید.
برای این منظور سه معیار اصلی وجود داردکه در ادامه به بررسید آنها میپردازیم؛
آدرسهای فعال Active Address
این المان به بررسی آدرسهای بلاکچین فعال میپردازد. یکی از سادهترین روشهای بدست آوردن آدرسهای فعال این است که تمامی آدرسهای ارسال و دریافت را در دورههای مخالف بدست آورید و با بررسی اینها، فعالها را پیدا کنید.
هش ریت Hash Rate
بلاکچین در ایمن سازی شبکهی ارز دیجیتال نقش مهمی را ایفا میکند. این را میدانیم که هش کردن رمزهای بلاکچین بسیار سخت بوده و زمان و هزینهی بالایی میطلبد. میزان سختی و غیرقابل نفوذ بودن یک شبکه و به عبارت سادهتر هش ریت بالای یک شبکهی ارزی میزان امنیت آن را نشان میدهد.
ارزش معامله و کارمزد Transaction And Value Of Fees
در نظر بگیرید پنج بیتکوین هرکدام به مبلغ ۲۵۰ دلار در یک روز معامله شوند. ارش معامللاتی آن میشود ۱۲۵۰ دلار. ارزش معاملاتی بالای یک ارز، گردش ثابت آن را در بازار مالی نشان میدهد. مقایسهی این گردش نشاندهندهی پتانسیل و حرکت این ارز در آیندهی بازار است.
کارمزد نشاندهندهی میزان تقاضا برای بلاکچین و حجم تراکنشهایی است که بید در سریعترین زمان به پلاکچین اضافه شود. هر رمز ارز میتواند کارمز مخصوص خودش را داشته باشد. با ارزیابی هزینهها و کارمزدها در دورههای مختلف میتوانید پیشبینی کنید که یک کوین چقدر امن است.
پروژه
مولفهی پروژه یک دید کیفی به موضوع دارد و آن را بررسی میکند. عواملی چون هدف رمزارز و نحوهی عملکرد آن. این مولفه هم دارای شاخصهای خاصی است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
تیم پشتبان
در وبسایت رمزارزها، لیست اعضا آورده شده است. سابقهی این اعضا میتواند در روشن بودن مسیر موفقیت رمزارز موثر باشد. تمامی تجربیات و موفقیتها باید با دقت در وبسایت ثبت شود تا کاربران بتوانند به آنها دسترسی داشته باشند.
وایت پیپیر white paper
وایت پیپیر یک سند فنی به حساب میآید که عملیت پروژه را مشخص میکند. این سند باید موارد زیر را شامل شود:
- راه حل فناوری بلاکچین
- موارد استفادهی رمزارز
- برنامههای آماده و ارتقا
- اقتصاد توکن و اطلاعات فروش
- اطلاعات تیم
مقایسهی رقبا
بررسی جایگاه رمزارز مورد نظر در بین رقبا، میتواند چشمنداز خوبی از آینده و مسیر آن بدهد.
اکثر رمزارزها یک نقشه راه برای آینده دارند. یک جدول زمانی که شامل، شبکههای آزمایشی، انتشار و ویژگیهای جدید برنامه ریزی شده میشود. نقشه راه باید یک طرح کلی از تحولات آینده را ارائه دهد. از نقشه راه برای اندازهگیری دستیابی به نقاط عطف آن رمز ارز استفاده کنید.
مالی
هدف از تحلیل بنیادی این است که بتوانید یک چشمانداز مناسب برای سرمایهگذاری داشته باشید. ارزیابی مالی کریپتو شامل درک شرایط معاملاتی داراییها از جمله نقدینگی، عوامل پیرامونی و واکنش بازار است.
بازار سرمایه market cap
ارزش سرمایه بازار نشاندهنده ارزش یک شبکه است. میتوان آن را با ضرب قیمت ارز دیجیتال فعلی در عرضه کوینهای در گردش محاسبه کرد. در غیاب معیارهای دیگر مانند نقدینگی، ارزش بازار میتواند ارزش گذاری گمراه کنندهای را ارائه دهد به همین دلیل بررسی تمامی عوامل از اهمیت یکسانی برخوردار است.
نقدینگی و حجم بازار
نقدینگی معیاری است که نشان میدهد خرید و فروش یک دارایی چقدر آسان است. اگر بتوان یک دارایی ارز دیجیتال را بدون تغییر شدید ارزش بازار به سرعت خرید یا فروخت، نقدینگی قوی است.
حجم معاملات، یک شاخص مفید از توانایی یک سکه یا توکن برای حفظ حرکت رو به جلو است. این اندازهگیری نشان میدهد که یک دارایی در یک دوره خاص، چند واحد تغییر کرده است. اگر روند صعودی به همراه بالا بودن حجم معادلات همراه شود، احتمالا سود بیشتری در راه خواهد بود اما اگر نوسانات همراه با سیر صعودی حجم معامالات نباشد، شما فقط یک نمودار از تغییرات خواهید داشت که قابل اتکا نیست.
عرضه در گردش
عرضه در گردش یک ارز رمزنگاری شده به تعداد کل سکههای موجود در عرضه فعال که در دسترس عموم است، اشاره دارد. توسعهدهندگان ممکن است تعداد سکهها یا توکنهای در گردش در یک عرضه متمرکز را افزایش دهند.
شاخصهای تحلیل فاندامنتال
تا اینجا مطالب بسیاری درمورد تحلیل فاندامنتال گفته شد. اما چه شاخصهایی برای این تحلیل اهمیت دارد و مورد بررسی قرار میگیرد؟ در ادامه به تشریح این شاخصها خواهیم پرداخت؛
شرایط اجتماعی و سیاسی
یکی از عولامل موثر در اقتصاد ارزهای دیجیتال، شرایط محیطی است. برای مثال ممکن است دولتمردان یک کشور با اعمال ممنوعیتهایی ارزش یک رمزارز را تغییر دهند. یک مثال ساده برای شرایط اجتماعی، بحران کووید ۱۹ بود که در ۷ تا ۱۳ مارس سال ۲۰۲۰ باعث شد بیتکوین، ۵۸درصد سقوط کند.
رفتار کاربر
تحلیل بنیادی قرار است دیدی کلی به سرمایهگذاران بدهد. از تاثیر رسانههای اجتماعی برروی کاربران بازار ارز دیجیتال نمیتوان چشمپوشی کرد. این تاثیر بهطور دقیق قابل پیشبینی نیست اما میتواند مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. برای مثال میتوان به توییت ایلان ماسک اشاره کرد که به راحتی میتواند ارزش یک کوین را جابهجا کند.
ابزارهای تحلیل
با محبوبیت روزافزون رمزارزها و ورود بیشتر کاربران به این بازار، استفاده از تحلیل بنیادی هم بیشتر میشود. به همین دلیل برای استفاده راحتتر و طی مسیر سریعتر نیاز به ابزارهای نسبتا دقیقی برای آنالیز است. ابزارهای نمودارگیری مانند TradingView، میتواند کمک کننده باشد.
شاخصها و مولفهها را از کدام منابع مورد بررسی قرار دهیم؟
برای بررسی این موارد چندین ابزار وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت اما برای بررسیها اولیه شما میتوانید سه قدم زیر را برداشته و به یک دیدگاه کلی اما نسبتا دقیق به رمزارز مورد نظر خود برسید.
- به وایت پیپرها white paper اعتماد کنید. همانطور که در متن اشاره شد در این صفحهها میتوانید به اطلاعات و سوابق تیم پشتیبانی شبکه دسترسی داشته باشید.
- شبکههای اجتماعی به شما اطلاعات خوبی میدهند. بلاگ یا هر نوع شبکهی اجتماعی که رمزارز مورد نظر شما در آن فعالیت دارد را پیدا کرده و تحلیل کنید. فالوور بالا و فعالیت کاربران میتوان محبوبیت آن ارز را نشان دهد.
- نظر کابران را جدی بگیرید. در پلتفرمهایی چون بیتکوین تاک BitcoinTalk یا ردیت Reddit میتوانید نظر کاربران را درمورد یک پروژه یا روند صعودی رمزارز بخوانید.
ابزارها
Baserank
باسرنک یک پلتفرم تحقیقاتی برای داراییهای رمزنگاری است که اطلاعات و بررسیهای تحلیلگران و سرمایهگذاران را جمع آوری میکند. کریپتو پس از بررسیها، امتیازی بین ۰ تا ۱۰۰ را میگیرد. برای مشترکین این ابزار، بعضی از بررسیها به صورت ویژه و ممتاز انجام میشود، با این حال کاربران عادی هم میتوانند بهصورت رایگان برای مروری جامع از بررسیها به اطلاعات بخشهایی از جمله تیم، ابزار مفید و ریسک سرمایهگذاری دسترسی داشته باشند. اگر زمان کمی دارید و نیاز به مرور سریع یک پروژه یا کوین دارید، ابزاری مانند Baserank برای این کار مناسب است. با این حال، همیشه باید قبل از سرمایهگذاری، عمیقتر در پروژههایی که به آنها علاقه دارید غوطهور شوید.
Crypto Fees
این ابزار هزینههای هر شبکه را برای ۲۴ ساعت یا هفت روز گذشته به شما نشان میدهد. یک معیار راحت برای تجزیه و تحلیل ترافیک و استفاده از یک شبکه بلاکچین. با این حال، شما نباید فقط این معیار را در نظر بگیرید. برخی از بلاکچینها با کارمزدهای پایین ساخته میشوند. در این موارد، بهتر است بررسی را دقیقتر کنید به عنوان مثال، کوینهای با ارزشی مانند Dogecoin یا Cardano به دلیل کارمزد پایین برای تراکنش، در نمودارهای کلی، در ردههای پایین قرار دارند.
Glassnode Studio
Glassnode Studio با ارائهی یک داشبورد، طیف وسیعی از معیارهای آنچین و دادهها را به نمایش میگذارد. این ابزار هم مانند سایر ابزارها بر اساس اشتراک دادهها عمل میکند. با این حال، مقدار دادههای رایگان آنچینی که ارائه میکند، برای سرمایهگذاران آماتور مناسب و دقیق است. نقطهی قوت اصلی این ابزار تعداد زیادی دستهبندی متریک و زیرمجموعههایی است که به آنها دسترسی دارید و میتوانید مرور کنید. پیدا کردن همه این اطلاعات در یک پلتفرم، بسیار راحتتر از آن است که خودتان با استفاده از کاوشگرهای بلاکچین اقدام به جمع آوری کنید.
تحلیل فاندامنتال برای چه کسانی مناسب است؟
در مقاله به تفضیل از این ابزار بررسی بازار مالی صحبت شد. اگر شما سرمایهگذاری هستید که قصد دارید سرمایهگذاری بلند مدت انجام دهید و برای رسیدن به بازدهی مثبت دید چند ساله دارید، قبل از سرمایهگذاری حتما باید به کمک این تحلیل به یقین برسید. اما اگر به دنبال سود کوتاه مدت باشید قطعا باید به سراغ تحلیل تکنیکال بروید. در نظر داشته باشید که تحلیل بنیادی یک کار تخصصی است و زمان زیادی میبرد.
کلام آخر
مانند هر سرمایهگذاری دیگری، مهم است که با دقت قدم بردارید و استراتژی ترید داشته باشید. سرمایهگذارانی که تحقیقات و تحلیلهای بنیادی دقیق انجام میدهند و استراژدی مناسب دارند، میتوانند سود زیادی در بازارهای ارزهای دیجیتال داشته باشند. با اطلاعات و تحقیقات، ریسک سرمایهگذاری را میتوان به میزان زیادی کاهش داد اما این موضوع به این معنا نیست که بازار ارز دیجیتال بدون ریسک است و اگر با تحلیل فاندامنتال وارد این عرصه شوید ضرر نخواهید کرد؛ احتمال ضرر همیشه وجود دارد. این تحلیل صرفا درصد آن را کاهش میدهد و دید روشن و واضحتری از این سرمایهگذاری به شما میدهد.
سوالات متداول
آیا تحلیل فاندامنتال پیشبینی دقیقی از بازار مالی ارز دیجیتال میدهد؟
قظعا خیر. هیچ تحلیل نمیتواند یک چشمانداز دقیق و مشخص به شما دهد. همانطور که در متن آماده است عوامل بسیار در نوسانات بازار موثر است که هرکدامشان ممکن است رفتارهای غیرمنتظرهای داشته باشند.
آیا تحیلیل بنیادی به تنهایی برای شروع فعالیت در کریپتو کافی است؟
بستگی به هدف شما دارد. تحلیل بنیادی دید وسیعتر و دورتری نسبت به تحلیل تکنیکال دارد و برای سرمایهگذاریهای بلند مدت بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. برای یک انتخاب درست بهتر است از تمامی ظرفیتها استفاده کنید.
خود فرد سرمایهگذار میتواند تحلیل فاندامنتال را انجام دهد؟
با توجه به آموزشهای که در اینترنت وجود دارد، فرد آماتور هم میتواند دست به تحلیل بزند اما در نظر داشته باشید که این تحلیل یک تحلیل تخصصی است و شما قرار ایت میزانی از دارایی خود را در بازار ارز دیجیتال وارد کنید؛ به همین علت پیشنهاد میشود که کار را به فرد متخصص بسپارید.